شنبه, 10 آبان 1404
به گزارش شبکه خبری آب ایران به نقل از جماران، عیسی بزرگ‌زاده سخنگوی صنعت آب نیز در قسمت دوم این نشست تلاش کرد که به جای مطرح کردن مباحثی که هیچ سودی ندارد، درباره ارائه راهکارها سخن بگوید.
وی گفت: تلاش می‌کنم مشکل آب را در نیم خط توضیح بدهم. مشکل این است که بارگذاری آبی فراتر از مرزهای تاب‌آوری منابع محیط زیستی آب رخ داده است. اصلا موضوع دیگری وجود ندارد. گروهی می‌گویند حکمرانی آب غلط بوده است، اما سد ربطی به حکمرانی ندارد. حکمرانی آب با مدیریت منابع آب متفاوت است.
بزرگ‌زاده توضیح داد: در منطقه‌ای که ۲۵۰ میلی متر بارش دارد و رودخانه بزرگش «دارآباد» است، مجاز نبودیم که شهر بزرگی را مستقر کنیم و توقع تاب‌آوری داشته باشیم.
وی ادامه داد: چه کسی گفته است که باید ۹ میلیون هکتار اراضی آبی داشته باشیم؟! کاهش واضح چهار تا پنج میلیون هکتاری در اراضی آبی باید رخ دهد.
سخنگوی صنعت آب گفت: مشکل اصلی ما اضافه بارگذاری آبی است. مهم نیست چه کسی مقصر بوده است. راهکارش این است که کاهش بارگذاری ابی انجام شود. هیچ راه دیگری وجود ندارد. با راهکارهای ساده مشکل آب کشور حل نمی‌شود. دچار فربهی مصرف آب هستیم و باید مصرف آب نصف شود تا سلامت به منابع آب بازگردد.
وی ادامه داد: کارشناسان موضوع کاهش بارگذاری را از سال ۱۳۴۵ و ۱۳۵۰ تشخیص داده‌اند. اولین دشت‌های ممنوعه به قبل از انقلاب باز می‌گردد. بعد از انقلاب هم خیلی‌ها بودند و نامش را مدیریت مصرف و تقاضا گذاشتند. در طول این سال‌ها هر بار با یک نام این سیاست کاهش مصرف در قالب قوانین و برنامه‌های مختلف مطرح شد.
بزرگ‌زاده افزود: چه شد که از قبل از انقلاب تا بعد از انقلاب کارشناسان ما موفق نشدند آب کشور را نجات دهند یا زیست بوم کشور را نجات دهند؟ نظر من این است که در حکمرانی آب سه نقش آفرین اصلی وجود دارد. نهاد دولت یا سه قوه، نهاد بازار و نهاد اجتماع سه رکن اصلی هستند.
وی ادامه داد: اگر در مسایل پیچیده سه رکن با هم کار نکنند، کارها درست پیش نمی‌رود. نقش‌ها در شرایط ایده آل باید به صورت یک سوم بین این سه رکن تقسیم شود. اما در ۷۰ تا ۸۰ سال اخیر ۸۰ درصد فضای تصمیم آب و توسعه توسط نهاد سه قوه انجام شده است و در تمام این مدت هم تصمیمات درستی گرفته نشده است.
بزرگ‌زاده گفت: در همه جای دنیا زور نهاد حاکمیت به بازار نرسیده است. کاری که نهاد حاکمیت کرده است این است که توانسته نهاد بازار را از نقش آفرینی در جامعه پایدار حذف کند. حکمران می‌تواند نهاد جامعه را کنترل کند اما نهاد بازار زور خودش را دارد.
وی تأکید کرد: این سه نهاد باید با هم کار کنند. اگر مسایل آب کشور را به عملکرد وزارت نیرو تخفیف می‌دهید یا به رفتار وزارت نیرو و چند ارگان دیگر تخفیف می‌دهید، دچار اشتباه هستید.
سخنگوی صنعت آب افزود: ما باید نهاد دولت را لاغر کنیم و نقشش را تا سقف ۴۰ درصد کاهش دهیم. به این ترتیب جا را برای نهاد بازار و اجتماع خالی کنیم. این راهکار اصلی برای مدیریت منابع آب است.
وی توضیح داد: در موضوع آب باید نهاد بازار را فعال کنیم، اما دولت بیشترین نگرانی را در این زمینه دارد و نگران است که اختیاراتش را از دست بدهد.
وی گفت: اکنون رسمی ترین رقیب برای فعال شدن نهاد بازار و اجتماع مدیران دولتی هستند، زیرا نگرانند که اگر نظم نوین شکل بگیرد، شرایط مدیر دولتی چگونه خواهد بود. باید روی این مسأله این فرهنگسازی شود. در بسیاری از کشورها از جمله اسکاندیناوی که محیط زیست خوبی دارد، نهاد اجتماعی به شدت فعال است.
بزرگ‌زاده، فعال شدن نهاد بازار را عاملی برای حل بسیاری از مسایل حوزه آب دانست و افزود: باید از این ساز و کار به درستی استفاده شود.
ادامه