یکشنبه, 16 آذر 1404
نشست تخصصی «آب و تعارضات اجتماعی»/۶
به گزارش خبرنگار شبکه خبری آب ایران، سینا جمشیدی معاون حفاظت و بهرهبرداری شرکت آب منطقهای قزوین در این نشست با مروری بر تاریخچه شکلگیری شبکه آبیاری دشت قزوین گفت: سابقه ایجاد شبکه آبیاری دشت قزوین به دهه ۱۳۴۰ بازمیگردد. پس از زلزله بویینزهرا، کارشناسان خارجی وارد استان شدند و با بررسی شرایط اقلیمی و کیفیت آب منطقه، تصمیم گرفتند با انتقال آب از حوزههای مجاور، از این دشت بهصورت گسترده بهرهبرداری کنند.
وی افزود: با احداث سد انحرافی زیاران و ایجاد شبکه آبیاری قزوین که امروزه حدود ۶۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی را پوشش میدهد، این منطقه به یکی از قطبهای اصلی تولیدات کشاورزی کشور تبدیل شد؛ اما در دهههای اخیر به دلیل محدودیت منابع آبی و تغییر در تخصیصها، مشکلات متعددی برای کشاورزان به وجود آمد.
جمشیدی در ادامه با اشاره به کاهش سهمیه آبی استان قزوین از سد طالقان در سال ۱۳۹۴ گفت: این کاهش تخصیص باعث بروز چالشهای جدی برای کشاورزان شد. در سالهای بعد نیز طرحهایی نظیر اجرای خط پدافندی برای تأمین آب شرب تهران موجب شد بخش دیگری از منابع آبی استان به این منظور اختصاص یابد، در نتیجه فشار مضاعفی بر بخش کشاورزی استان وارد شد.
وی یکی از عوامل اصلی در شکلگیری تعارضات اجتماعی را عدم شفافیت در اطلاعرسانی سهمیهها و تخصیصها عنوان کرد و توضیح داد: کشاورزان به دلیل نداشتن اطلاعات کافی درباره وضعیت توزیع و تخصیص آب، اعتماد خود را نسبت به مدیران از دست داده بودند. بر همین اساس، ما تلاش کردیم با برگزاری جلسات مشترک و ارائه اطلاعات دقیق، این شکاف را از بین ببریم.
معاون حفاظت و بهرهبرداری شرکت آب منطقهای قزوین افزود: نتیجه این رویکرد در سال آبی ۱۴۰۴ مشهود بود؛ در آن سال به دلیل شفافیت اطلاعات و مشارکت فعال کشاورزان در تصمیمگیریها، هیچگونه اعتراضی از سوی بهرهبرداران گزارش نشد. حتی با وجود کمبود آب، کشاورزان خود بهعنوان سپر دفاعی مدیریت آب عمل کردند و این امر نشان داد اعتماد و شفافیت تا چه اندازه میتواند از بروز تعارضات جلوگیری کند.
وی در پایان تأکید کرد: تجربه دشت قزوین نشان میدهد که مدیریت مشارکتی و اطلاعرسانی شفاف میتواند به عنوان الگویی ملی برای کاهش تعارضات اجتماعی در بخش آب مورد استفاده قرار گیرد. هر جا که کشاورزان در تصمیمگیریها دخیل شوند، نوع تعامل و همکاری آنها کاملاً متفاوت خواهد بود.
ادامه