یادداشت؛

به گزارش شبکه خبری آب ایران به نقل از خبرگزاری ایسنا، امیررضا آزاده کارشناس آب منطقه‌ای آذربایجان‌شرقی طی یادداشتی نوشت: سد قیز قلعه‌سی، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین طرح مرزی آذربایجان‌شرقی، مصداق بارز تحقق شعار روز جهانی آب سال ۲۰۲۴ با عنوان "آب برای صلح" است که به طور کامل به اتمام رسیده و روز شمار بهره‌برداری آن آغاز شده است.

این طرح عظیم شامل سد مخزنی خداآفرین، سد قیزقلعه‌سی، کانال و شبکه پایاب، جاده‌های جایگزین و غیره پس از ۲۰ سال انتظار قرار است طی روزهای آینده و با حضور روسای جمهور ایران و آذربایجان به بهره‌برداری برسد.

شعار روز جهانی آب در سال ۲۰۲۴ بهره‌گیری از آب برای صلح تعیین شده بود، چرا که آب به عنوان عامل تداوم حیات و زندگی بشر توانایی ایجاد صلح یا حتی تنش و درگیری را دارد. زمانی که مردم دسترسی برابر به آب نداشته باشند، بروز تنش‌ها بین جوامع و کشورها محتمل است، اما این شعار در ایران به عنوان فرصتی برای توجه به مسائل مربوط به آب و ارزش آن به عنوان منبع حیات و اصل اساسی در سطح ملی و منطقه‌ای مورد توجه بوده و بهره‌برداری از سد قیز قلعه‌سی مصداق همین شعار است.

حوضه آبریز ارس در کشورهای ایران، ترکیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان قرار داشته و این رودخانه‌ مرزی همواره محل ارتباط دیپلماتیک این چهار کشور بوده و از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ بهره‌برداری از سد قیزقلعه‌سی نیز نشانگر دیپلماسی موفق آبی دولت آیت‌الله رئیسی است، چرا که تعاملات با جمهوری آذربایجان را افزایش داده و صیانت از دو پل تاریخی در مخزن سد نیز موجب توسعه فرهنگی کشورها خواهد بود.

با استقرار دولت مردمی سیزدهم و هدف‌گذاری برای افتتاح پروژه‌های نیمه‌تمام با عنوان پروژه‌های اولویت‌دار، تخصیص اعتبارات پروژه‌های عمرانی سرعت بیشتری گرفته و امروز این سد مشترک ایران و آذربایجان با عنایت به قدرت خدمات فنی و مهندسی ایران و به دست مهندسین توانمند داخلی آماده بهره‌برداری است.

سد قیز قلعه‌سی با پیچیدگی فنی و اجرای تجهیزات هیدرومکانیکال، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین پروژه مرزی آذربایجان‌شرقی است که آب بزرگ‌ترین شبکه آبیاری زهکشی شمالغرب کشور را تامین و حقآبه یک میلیارد مترمکعب در سال با تشکیل لکه آبی در راستای حفظ منافع کشور را تثبیت خواهد کرد.

این طرح عظیم با اشتغالزایی برای بیش از ۴۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم و هزینه‌ به روز شده ۵ همتی، علاوه بر تأمین آب شبکه خداآفرین به وسعت ۷۴ هزار هکتار و تأمین برق به میزان ۲۷۰ گیگاوات ساعت در سال، توانایی تنظیم آب سالیانه به میزان دو میلیارد مترمکعب را برای طرفین دارد.

همانگونه که ذکر شد و به باور صاحب‌نظران، آب همگام با مقولات مهمی چون امنیت و انرژی، پیشران توسعه بوده و جمهوری اسلامی ایران با بهره‌برداری مشترک از سد قیز قلعه‌سی به عنوان نخستین کشور، قدمی بزرگ در راستای تحقق شعار روز جهانی آب برداشته است.