سه‌شنبه, 6 آذر 1403
سخنگوی صنعت آب تشریح کرد:
به گزارش خبرنگار شبکه خبری آب ایران، فیروز قاسم‌زاده سخنگوی صنعت آب کشور امروز در نخستین نشست خبری سال ۱۴۰۳ با اشاره به اهمیتی که آب در سطح دنیا و به ویژه در کشورهای دارای اقلیم خشک مانند ایران پیدا کرده است، اظهار کرد: در چنین شرایطی، تحویل حجمی آب نیز از اهمیت زیادی برخوردار است و کشور ایران نیز تصمیم دارد گام‌های اساسی را در این حوزه بردارد.
وی گفت: اواخر پاییز سال ۱۴۰۱ موضوعی با عنوان «مدیریت توامان آب و برق» در وزارت نیرو دنبال شد به این صورت که با اطلاعات دریافتی از کنتورهای هوشمند برق، اعمال مدیریت در بخش آب انجام شود؛ عملیات اجرایی این طرح با توسعه و استقرار زیرساخت‌های آن کلید خورد.
سخنگوی صنعت آب کشور افزود: به منظور جلوگیری از اضافه برداشت چاه‌های کشاورزی دارای پروانه که نیمی از آنها یا برقدار شده یا قابلیت برقدار شدن را دارد، این چاه‌ها مکلف به نصب کنتور هوشمند شدند و هدفگذاری برای پیاده‌سازی تحویل حجمی بر این میزان چاه در نظر گرفته شد.
وی خاطرنشان کرد: ۸۰ درصد برداشت آب زیرزمینی در بخش کشاورزی از ۵۰ درصد چاه‌های برقدار اتفاق می‌افتد که اهمیت این چاه‌ها برای انجام کشاورزی‌های وسیع و بزرگ را نشان می‌دهد؛ به همین منظور، در نظر داریم این حجم از بخش کشاورزی را ذیل این طرح قرار دهیم.
قاسم‌زاده تصریح کرد: طبق برآوردهای صورت گرفته، حدود ۶ میلیارد مترمکعب برداشت مازاد در قالب طرح تحویل حجمی آب قابل مدیریت است اما این طرح نیازمند بسترسازی و ارتباط مستمر با کشاورزان بوده است تا آنها از اعمال مدیریت وزارت نیرو در قالب طرح مدیریت توامان آب و برق آگاهی کافی یابند.
وی ادامه داد: در آغاز این طرح از طریق پیامک و رسانه‌ها، اطلاع‌رسانی لازم صورت گرفت و میزان مصرف مجاز آب کشاورزان در ماه و سال به آنها اطلاع داده شد و مقدار حجم مصرفی و میزان باقیمانده نیز پیامک شد تا کشاورزان نسبت به مدیریت مصرف اطلاع کافی داشته باشند و چنانچه آب از میزان معین بیشتر استفاده می‌شد، برق چاه آنها به میزان مصارف خانگی محدود می‌شد.
سخنگوی صنعت آب کشور با بیان این مطلب که در سال جاری تاکنون دو مرحله اطلاع‌رسانی صورت گرفته است و حجم میزان مصرفی به مشترکان یادآوری شده است، بیان کرد: چنانچه هریک از مشترکان نسبت به این موضوع اعتراض داشته باشند، می‌توانند با مراجعه به ادارات امور آب شهرستان‌ها، نسبت به برطرف شدن مشکل اقدام کنند.
وی بیان کرد: پیامک‌های ارسالی به مشترکان در سه دسته اطلاع رسانی، هشدار و محدودیت قرار می‌گیرد و تا حد ممکن کشاورزان را نسبت به میزان مصرف آنها آگاه خواهیم کرد تا آب را مدیریت کنند تا بتواند تا انتهای فصل کشت از آب بهره‌مند شود؛ اگردر رده پرمصرف قرار گیرند پیامک هشدار و اگر با عبور از این مرحله وارد محدوده بدمصرف شوند، پیامک محدودیت دریافت خواهند کرد و محدودیت‌ها اعمال می‌شود.
قاسم‌زاده گفت: در سال گذشته حدود ۲۰ هزار مشترک در رده بدمصرف قرار گرفتند که محدودیت مصرف برای آنان اعمال شد و از آنجا که محدودیت‌ها در قالب سال شمسی است، نسبت به رقع این محدودیت اقدام شد؛ در این راستا نیز به جهت ایجاد بستر امن و اطمینان از بهره‌برداری مردم کد USSD تعریف شده است تا مشترکان با استعلام از طریق این کد از میزان حجم آب در اختیار، مقدار مصرفی و ظرفیت باقیمانده خود مطلع شوند.
فاصله بارشهای کشور با وضعیت نرمال به ۹ درصد رسید
در بهمن‌ماه سال گذشته پیش‌بینی‌های بارشی تحقق نیافت و کشور با ۵۰ درصد کاهش بارش مواجه شد؛ لذا این موضوع باعث تغییر در برنامه‌ریزی‌ها شد تا منابع حداقلی که از سه سال خشک متوالی در اختیار بود، به نحو بهینه استفاده شده و تمام بخش‌های مصرف در کشور با حداقل تنش رو به رو شود.
وی افزود: اما از اواخر اسفندماه سال گذشته تاکنون شاهد بارشهای بسیار خوبی در کشور بوده‌ایم، به نحوی که چهار سامانه پربارش، مناطق مختلفی از کشور از جمله مناطق غرب، شمال، شمال شرق، جنوب و جنوب شرق را تحت‌الشعاع قرار داد که متوسط بارش کشور را بسیار بهبود بخشید.
رشد ۵ درصدی بارش کشور با فعالیت سامانه اخیر/ وضعیت بارش در خراسان رضوی همچنان مطلوب نیست
قاسم‌زاده با بیان اینکه اکنون نسبت به وضعیت نرمال، تنها با ۹ درصد کاهش بارش روبرو هستیم، عنوان کرد: تجربه خشکسالی در چهار سال اخیر باعث شد در مصرف منابع آبی نه تنها در برنامه‌ریزی‌ها دقت را افزایش دهیم بلکه با کمک اطلاع‌رسانی‌ها، جلب مشارکت مردم و آگاه‌سازی در خصوص آثار مثبت مدیریت مصرف به انجام رسید.
وی در خصوص آخرین وضعیت بارش در کشور خاطرنشان کرد: با ورود سامانه بارشی اخیر در نیمه جنوبی کشور و دریافت بارشهای بسیار خوب، نسبت به سال گذشته، ۵ درصد رشد بارش را شاهد هستیم.
سخنگوی صنعت آب کشور، میزان کاهش بارش در استان‌های بوشهر، فارس، خراسان رضوی و سمنان را حدود ۳۰ درصد خواند و افزود: در این میان خراسان رضوی با توجه به بارش نامناسب در سال گذشته و کاهش چشمگیر و نزدیک به صفر ورودی سد دوستی، شرایط ویژه‌تری را سپری می‌کند.
قاسم‌زاده گفت: چهار استان آذربایجان شرقی و غربی، یزد و سیستان و بلوچستان در وضعیت بالای نرمال بارش قرار دارند و در مجموع ۱۷ استان نرمال یا بالای نرمال و ۱۴ استان شرایط زیر نرمال را تجربه می‌کنند.
تهران همچنان با ۲۸ درصد کاهش بارندگی روبروست
وی در خصوص وضعیت بارندگی در استان تهران نیز افزود: این استان علیرغم دریافت بارشهای مناسب، همچنان ۲۸ درصد کاهش دارد و از جمله مناطقی است که باید مدیریت مصرف در آن رقم بخورد.
قاسم‌زاده با ارائه آماری از بارندگی‌ها در فصول گذشته سال آبی جاری اظهار کرد: در حالی که باید در پاییز ۳۳ درصد و در فصل زمستان ۴۵ درصد از بارش کشور اتفاق می‌افتاد، شاهد ۱۷ درصد کاهش بارش بودیم؛ اما در فصل بهار تاکنون، حدود ۶۰ درصد افزایش بارش رخ داده است.
وی با بیان اینکه حوضه آبریز ارس، دریاچه ارومیه، کرخه، اترک و حوضه‌های شمالی وضعیت مثبتی نسبت به شرایط نرمال داراست، خاطرنشان کرد: وضعیت سایر حوضه‌ها از جمله کارون، سفیدرود، فلات مرکزی، زهره ـ جراحی و زاینده‌رود منفی است.
حوضه آبریز زاینده‌رود بیشترین کاهش بارندگی را تجربه می‌کند
سخنگوی صنعت آب گفت: حوضه آبریز زاینده‌رود بیشترین کاهش بارش را در بین حوضه‌های آبریز کشور تجربه می‌کند که امید است با همدلی مردم و متولیان آب، عبور بدون تنشی در این حوضه آبریز داشته باشیم.
قاسم زاده با اشاره به آخرین وضعیت ذخایر پوشش برفی کشور عنوان کرد: حدود یک درصد از سطح کشور پوشیده از برف است که عمدتاً در ارتفاعات البرز، بخش‌هایی از شمال غرب کشور و بخش‌هایی در زاگرس است که حدود ۵ میلیارد مترمکعب ذخیره برفی در این مناطق پیش بینی می‌شود.
ورودی سدهای استان سیستان و بلوچستان حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعب است
وی در خصوص بارندگی‌های اخیر در استان سیستان و بلوچستان اظهار کرد: وزارت نیرو به صورت ویژه به عنوان متولی مخازن و رودخانه‌ها، اقدام به برگزاری جلسات سیل کرد و با بررسی پیش‌بینی‌ها، اطلاع‌رسانی‌هایی در سطح شرکت‌های زیرمجموعه انجام و مقرر شد ستادهای بحران استان فعال شود.
قاسم زاده ادامه داد: در این استان به صورت ویژه مدیریت مخازن اتفاق افتاد به نحوی که با قرارگیری در سال‌های خشک و نگرانی برای منابع آبی با توجه به ماهیت متغیر استان در خصوص نوسان بارش در سال‌های آبی، تصمیم‌گیری در خصوص خالی کردن سدها یا ادامه ذخیره‌سازی صورت پذیرفت؛ بنابراین بخش زیادی از سدها خالی شد اما حجم زیاد بارش‌ها سدها را مجدد پر و سرریز کرد.
وی با تأکید بر اینکه سدها حجم قابل توجهی از سیلاب‌های بالا دست را مهار کرد، اظهار داشت: ورودی سدهای استان سیستان و بلوچستان در سامانه بارشی اخیر، حدود ۷۰۰ میلیون مترمکعب است که عمدتاً در بلوچستان جنوبی متمرکز بوده و در هرمزگان نیز ورودی‌ها در حدود ۱۳۵ میلیون مترمکعب بوده است.
آب ۵۲۷ روستای سیستان و بلوچستان وصل شده است
قاسم‌زاده حداکثر نقطه بارش در مناطق جنوبی کشور را حدود ۳۰۰ میلیمتر خواند و گفت: این میزان حدود ۲ تا ۳ برابر متوسط کل سال آبی این ایستگاه است که در یک بارش ۴۸ ساعته رخ داده است؛ طبیعتاً این میزان بارش رواناب‌هایی ایجاد می‌کند که از ظرفیت ایمن رودخانه‌ها فراتر می‌رود و منجر به آبگرفتگی خواهد شد.
وی گفت: در همین زمان، فعالیت سامانه بارشی در کشورهای عمان و امارات نیز وجود داشت و این کشورها نیز در حدود ۳۰۹ و ۳۳۰ میلیمتر بارش دریافت کردند، اما در ایران بیشترین شدت بارش رقم خورد که باعث پیک‌های حداکثری سیلاب بوده است که با مدیریت انجام شده در سیل اخیر سیستان، گزارشی از فوتی ناشی از سیل دریافت نشد.
سخنگوی صنعت آب کشور با اشاره به اینکه در سیلاب اخیر سیستان و بلوچستان، ۶۱۵ روستا دچار قطعی آب شد، افزود: تاکنون ۵۲۷ روستا رفع قطعی اتفاق افتاده و سایر روستاها نیز به دلیل تخریب بسیاری از راه‌ها همچنان با قطعی آب مواجه هستند؛ در این استان به طور متوسط حدود ۵۶ میلیمتر بارندگی رخ داده که بیش از ۵۰ درصد سال آبی خود را در ۴۸ ساعت دریافت کرده است.
۱۲ میلیارد مترمکعب به ورودی سدهای کشور افزوده شد
قاسم‌زاده در خصوص حجم مخازن سدها نیز اظهار نیز داشت: طی بارندگی‌های یک ماه و چند روز اخیر حدود ۱۲ میلیارد مترمعکب ورودی به سدهای کشور افزوده شده است که عدد قابل توجهی است. چرا که از ابتدای سال آبی تاکنون فقط ۲۵ میلیارد مترمکعب به حجم مخازن سدهای کشور اضافه شده است.
وی گفت: با این حال حجم ورودی سدها نسبت به سال گذشته همچنان با ۹ درصد کاهش و نسبت به ۵ سال گذشته با ۲۴ درصد کاهش روبرو است.
سخنگوی صنعت آب بیان داشت: عمده کاهش‌ها در حوضه آبریز کارون بزرگ، زاینده‌رود و زهره ـ جراحی است که حوضه زاینده‌رود با کاهش ۳۵ درصدی ورودی به خصوص در سد زاینده‌رود، حداکثر کاهش را تجربه کرده است.
قاسم‌زاده حجم خروجی مخازن سدهای کشور را مشابه سال گذشته خواند و درخصوص حجم مخازن سدها نیز گفت: حجم مخازن سدهای کشور با ۳۱ میلیارد مترمکعب ذخیره آب، در حال حاضر دارای ۶۳ درصد پرشدگی است که با حدکثر متوسط پنج سال اخیر حدود ۴ درصد فاصله دارد.
وی خاطرنشان کرد: مجموعه ۱۳ سد مهم حوضه آبریز دریاچه ارومیه ۷۴ درصد پرشدگی دارد که نسبت به سال گذشته یک درصد کاهش دارد. سد زاینده‌رود نیز با ۳۱ درصد پرشدگی، نسبت به سال گذشته ۲۵ درصد با کاهش مواجه است.
سخنگوی صنعت آب در خصوص وضعیت پرشدگی سدهای تهران نیز عنوان کرد: مجموه ۵ سد تهران در مجموع ۲۱ درصد پرشدگی دارد و نسبت به سال گذشته با ۱۱ درصد کاهش روبرو است. سد دوستی خراسان رضوی نیز دارای ۶ درصد پرشدگی است که نسبت به سال گذشته ۵۲ درصد کاهش حجم ذخیره آب را تجربه می‌کند.
وی در این زمینه گفت: سد ارس صددرصد و چاه نیمه‌های سیستان و بلوچستان ۴ درصد پرشدگی دارد که نسبت به سال گذشته ۴۳ درصد کاهش را شاهد است. زنجیره کارون ۸۸ درصد و کرخه نیز ۴۳ درصد پرشدگی دارد که کرخه نسبت به سال گذشته وضعیت بهتری را پشت سر می‌گذارد و ۱۶ درصد افزایش حجم مخزن دارد.
وضعیت نسبتاً مطلوب دریاچه ارومیه
قاسم‌زاده در خصوص آخرین وضعیت دریاچه ارومیه نیز اظهار داشت: تراز دریاچه ارومیه از مدت مشابه سال گذشته تاکنون با ۱۲ سانتیمتر افزایش و نسبت به ابتدای سال آبی، بیش از ۶۵ سانتیمتر افزایش تراز را تجربه می‌کند و وضعیت نسبتاً مطلوبی دارد.
ادامه