عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس:

به گزارش شبکه خبری آب ایران، مجید دلاور عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس در کارگاه منطقه‌ای تغییر اقلیم (اثرات و سازگاری) اظهار داشت: اقدامات اسناد بالادستی که در حوزه آب، محیط زیست و کشاورزی مطرح است، باید در آنها دقت بیشتری شود چون این اقدامات می‌تواند روی یکدیگر اثرگذار باشد.

وی افزود: اگر به این مسئله توجه نشود، ممکن است مشکلاتی پدیدار شود که حتی در زمان کنونی هم آنها را حس نکنیم ولی در آینده اثرگذار خواهند بود که به آنها اثرات جانبی می‌گویند.

دلاور اضافه کرد: یکی از مصادیق اثرات جانبی بحث آبیاری تحت فشار است که سرمایه‌گذاری کلانی روی آن صورت گرفته و در برنامه ششم توسعه و قبل از آن روی آن تأکید شده است.

وی گفت: این طرح شاید بتواند در مدیریت آبیاری در مزرعه مؤثر باشد اما تحقیقات جهانی نشان می‌دهد که این روش‌ها نمی‌تواند خیلی در بحث افزایش جریان ورودی و یا حتی صرفه‌جویی آب مؤثر باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس خاطرنشان کرد: مسائل دیگری مانند کشت یک میلیارد نهال یا گسترش باغات و اراضی دیم، اثرات بخشی دارند که باید روی آنها تمرکز شود. در غیر اینصورت فقط هزینه کرده‌ایم و در دراز مدت با چالش‌هایی روبرو خواهیم بود که برای ما آسیب‌پذیری بیشتری ایجاد می‌کند و ناسازگار می‌شود.

وی ادامه داد: این اقدامات موجب می‌شود که مصرف در این حوزه بالاتر برود. با توجه به اینکه در منطقه‌ای هستیم که منابع محدودی داریم و غالب مصارف هم از آب آبی است، این اقدامات به ذاته موجب افزایش از آب سبز می‌شود. بنابراین نمی‌شود این طرح‌ها را چشم و گوش بسته توصیه کرد.

دلاور باید نسبت به اثرات بازگشتی این اقدامات حساس باشیم، گفت: مانند اینکه از لامپ‌های کم مصرف استفاده می‌کنیم ولی در کنار این، تولید لامپ‌های پرمصرف را زیادتر می‌کنیم. یا در حوزه آب، آبی که صرفه‌جویی می‌کنیم را در بخش دیگری مصرف می‌کنیم و این یعنی نه تنها صرفه‌جویی نکردیم بلکه افزایش مصرف هم داریم.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس بیان داشت: در هر صورت مسئله این است که بارگذاری روی منابع آبی بیشتر از پتانسیل آب تجدیدپذیر بوده است و این موجب شده تا در بسیاری از حوضه‌های آبی کشور با مشکل ناپایداری یا بارگذاری بیش از حد روبرو باشیم.

دلاور اظهار کرد: اولین کاری که باید انجام شود، این است که این بارگذاری را تاجایی که ممکن است به حداقل برسانیم. یعنی با وجود سیستم ناپایدار، بتوانیم سیر نزولی طراز منابع آب یا کاهش منابع آب سطحی را کمتر کنیم.

وی افزود: اقداماتی که به طور معمول در حوضه دریاچه ارومیه پیشنهاد می‌شد، حداکثر می‌توانست ۲۰ درصد باعث صرفه‌جویی شود که با توجه به بارگذاری حداکثری که داریم خیلی مؤثر نیست.

عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس خاطرنشان کرد: به نظر من اگر قرار است کاری در این حوزه انجام شود، باید برای بارگذاری فکری کنیم یعنی کاهش سطح زیرکشت و کاهش مصارف آب یا تبخیر و تعرق باید اتفاق بیفتد ولی اینکه چه راهکاری خواهد داشت من نمی‌توانم توصیه خاصی کنم چون غیر از بحث منابع آب، مسائل دیگری مانند مباحث اجتماعی، اقتصادی و حتی سیاسی هم دخیل می‌شود.