نشست تخصصی «آب و تعارضات اجتماعی»/۵

به گزارش خبرنگار شبکه خبری آب ایران، در نشست تخصصی «آب و تعارضات اجتماعی» که در جریان بیست‌و‌یکمین نمایشگاه بین‌المللی صنعت آب و تاسیسات آب و فاضلاب ایران برگزار شد، فرهاد پاک‌نیا، مدیر مشارکت‌های مردمی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی، با تأکید بر اهمیت نگاه اجتماعی در مدیریت منابع آبی کشور گفت: مسئله آب پیش از آن‌که یک موضوع صرفاً فنی باشد، موضوعی اجتماعی است و باید با رویکرد جامعه‌نگرانه و مشارکت‌محور به حل آن‌ها پرداخت.

وی با اشاره به ضرورت درک صحیح از پیامدهای اجتماعی و تعارض منافع افزود: اگر تعارض منافع و آثار اجتماعی آب درست سنجیده نشود و راهکار مشخصی برای آن تدوین نگردد، پاک کردن صورت مسئله هرگز راه‌حل واقعی مشکلات نخواهد بود.

پاک‌نیا با مرور پیشینه تاریخی مدیریت آب در ایران اظهار داشت: برخلاف بسیاری از کشورها، ما سابقه‌ای دیرینه در مدیریت مشارکتی داریم. فرزندان تمدنی هستیم که تکنولوژی قنات را آفرید، اما امروز این دانش بومی هنوز آن‌طور که باید در دانشگاه‌ها شناخته نشده است. استفاده از این تجربیات تاریخی می‌تواند کشور را به سمت نظام مدیریت منابع آبی مشارکتی هدایت کند.

مدیر مشارکت‌های مردمی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی یادآور شد: تا پیش از سال ۱۳۴۲ مردم مستقیماً در بهره‌برداری و مدیریت منابع آب مشارکت داشتند، اما پس از آن با تغییرات اجتماعی و سیاست‌های دولتی، بسیاری از این نظام‌های بومی جای خود را به مدل‌های وارداتی گرفتند.

وی افزود: پس از انقلاب اسلامی و به‌ویژه از ابتدای برنامه دوم توسعه، موضوع مشارکت مردم دوباره احیا شد و از سال ۱۳۶۸ تاکنون بیش از ۳۰۰ سامانه آبیاری در استان آذربایجان شرقی با حضور و همکاری مستقیم کشاورزان راه‌اندازی شده است.

پاک‌نیا ادامه داد: امروز نیز مردم و بهره‌برداران با سرمایه‌گذاران خصوصی وارد مذاکره می‌شوند و طرح‌های آبی را با مدل‌های مالی خود اجرا می‌کنند. این یک تحول بنیادین در سیاست‌های مدیریت منابع آب کشور است.

وی در پایان تأکید کرد: تجربه‌های گذشته به روشنی نشان می‌دهد که تنها از مسیر حکمرانی مشارکتی آب و با همکاری فعال مردم و بهره‌برداران می‌توان به مدیریت مطلوب منابع آبی و کاهش تعارضات اجتماعی دست یافت.