سه‌شنبه, 6 آذر 1403
به گزارش شبکه خبری آب ایران به نقل از پایگاه اطلاع رسانی شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی، سید عقیل مرتضوی گفت: این شرکت با وجود محدودیت منابع و تداوم کم بارشی طی سال‌های اخیر در سایه همراهی، تعامل و همفکری مسئولان ارشد استان و تلاش بی‌وقفه کارکنان، دستاوردها و افتخارات متعددی داشته است.
وی افزود: افتتاح رسمی پروژه علاج بخشی سد اسفراین، آبگیری اولیه سد در دست ساخت گلمندره، اخذ مجوز ماده ۲۳ و ردیف اجرایی طرح انتقال آب سرانی به شهرهای استان، تسریع در عملیات اجرایی سد بش قارداش، لایروبی و بازگشایی ۲۰ کیلومتر از رودخانه‌ها و مسیل‌ها استان و رفع تصرف ۲۹ هکتار از زمین‌های حریم و بستر رودخانه‌های استان از جمله مهمترین این دستاوردها در سال ۱۴۰۲ هستند.
مرتضوی توضیح داد: اخذ مصوبه ماده ۲۳ برای انتقال آب زیرزمینی مناطق دوردست استان به‌منظور تامین آب شرب شهرها و دریافت ردیف اجرایی و بودجه مصوب به مبلغ ۴۰۰ میلیارد تومان یکی از مهمترین دستاوردهای این شرکت طی یک‌سال اخیر است.
وی بیان کرد: بهره‌برداری رسمی از پروژه علاج بخشی سد بیدواز اسفراین به‌عنوان یکی از مصوبات دوساله سفر رییس جمهوری بود که در کمتر از پنج ماه تکمیل و به‌صورت عملیاتی با تمام ظرفیت آبگیری شد و هم‌زمان با یوم الله ۲۲ بهمن با حضور معاون محترم رییس جمهوری به‌صورت رسمی به بهره‌برداری رسید.
مرتضوی کل اعتبار هزینه شده برای پروژه علاج‌بخشی سد اسفراین را ۱۸۰ میلیارد تومان اعلام کرد و افزود: فعالیت‌های میدانی، پایشی و کنترلی مربوط به پروژه علاج بخشی سد بیدواز اسفراین از سال ۱۳۹۳ و عملیات اجرایی علاج بخشی این سد در اوایل سال ۱۳۹۵ آغاز شد و در اواسط سال ۱۴۰۲ به پایان رسید.
وی با اشاره به آبگیری اولیه سد گلمندره در سال گذشته، خاطرنشان کرد: با توجه به اهتمام دولت سیزدهم طی دو سال اخیر در تصویب و ابلاغ اعتبارات مورد نیاز، تکمیل ساخت این سد در اولویت‌های دولت سیزدهم قرار گرفته بود که به یاری خدا عملیات اجرایی آن به بیش از ۹۳ درصد رسید و در سیلاب اواخر سال گذشته به‌صورت عملیاتی آبگیری و مانع بروز خسارت گسترده جانی و مالی در منطقه شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی، گنجایش ذخیره سازی آب در مخزن سد گلمندره را ۲۸ میلیون و ۷۰۰ هزار متر مکعب آب ذکر کرد و گفت: هدف از ساخت این سد، کنترل سیلاب ورودی به جنگل گلستان، بهبود وضعیت کشاورزی در اراضی پایاب و رونق وضعیت صنعت و اقتصاد در منطقه است.
مرتضوی اظهار داشت: با بهره‌برداری از این سد سالانه ۹ میلیون و ۳۰۰ هزار مترمکعب آب برای پوشش یک‌هزار هکتار از زمین‌های پایین دست تنظیم می‌شود.
وی با اشاره ذخایر سدهای در دست بهره‌برداری استان، اعلام کرد: در سال ۱۴۰۲ بیش از ۴۱ میلیون مترمکعب آب از ذخایر سدهای استان برای مصارف کشاورزی و شرب و صنعت، تحویل توزیع کنندگان و مصرف کنندگان شده است.
مرتضوی گفت: این میزان آب از سدهای شیرین دره در مانه و سملقان، بارزو و گلول در شیروان، بیدواز در اسفراین، چری در فاروج و دو سد چندیر و غلامان در رازوجرگلان و در شرایطی تامین و تحویل شده است که استان طی چند سال اخیر در شرایط خشک‌سالی و کم بارشی به سر می‌برد.
مرتضوی با اشاره به شعار سال گذشته مقام معظم رهبری در راستای رشد تولید، اعلام کرد: در سال گذشته ۷۶ مجوز برداشت از منابع آب برای فعالیت‌های تولیدی در سال ۱۴۰۲ در راستای تحقق شعار سال و رشد تولید در استان صادر شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی افزود: با صدور این مجوزها، اجازه برداشت سالانه بیش از ۵۰۰ هزار مترمکعب آب برای فعالیت‌های تولیدی در استان داده شده است.
وی توضیح داد: مجوز برداشت ۵۴ درصد منابع تخصیصی در سال گذشته با حجم بیش از ۲۷۲ هزار مترمکعب در سال برای تامین آب مورد نیاز کارخانه‌ها و کارگاه‌های تولیدی، ۱۵ درصد منابع برای مراکز پرورش دام و طیور، حدود چهار درصد برای گلخانه و کشت گیاهان دارویی و ۲۷ درصد منابع نیز برای خدمات و سایر مصارف اختصاص یافته است.
وی با اشاره به محدودیت منابع آب خراسان شمالی با توجه به تداوم خشک‌سالی و کم بارشی در این استان، بر ضرورت استفاده بهینه از منابع آب موجود تاکید کرد و گفت: مخازن آب زیرزمینی این استان سالانه بین ۶۵ تا ۹۵ میلیون مترمکعب کسری دارند و به عبارتی این میزان بیش از مقدار تغذیه آبخوان‌ها (بارندگی‌های موثر) از این منابع در سال برداشت می‌شود.
مرتضوی تصریح کرد: حجم تجمیعی کسری مخازن آب زیرزمینی استان طی چند دهه اخیر به بیش از دو میلیارد متر مکعب رسیده است و این وضعیت، ضرورت بیش از پیش عزم عمومی برای تعادل بخشی منابع و مصارف آب استان را خاطرنشان می‌کند.
وی همچنین با اشاره به تعداد چاه‌های دارای پروانه بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی و شمار چاه‌های غیرمجاز در استان، خاطرنشان کرد: مجموع اضافه برداشت آب از چاه‌های مجاز استان سه برابر مجموع برداشت آب از چاه‌های غیرمجاز است و وزارت نیرو از طریق توانیر به‌صورت متمرکز کنترل اضافه برداشت‌ها را در دستور کار دارد و برق این چاه‌ها را قطع می‌کند.
وی گفت: این شرکت در سال گذشته ۲۳۰ حلقه چاه غیرمجاز آب را بسته و با این کار از برداشت غیرمجاز آب زیرزمینی از این چاه‌ها جلوگیری شده است.
وی کنترل خسارات سیلاب در مناطق مهم حاشیه رودخانه‌ها و مسیل‌های استان را از دیگر اقدامات این شرکت ذکر کرد و گفت: استان خراسان شمالی شش هزار و ۶۰۰ کیلومتر رودخانه و مسیل دارد که دو هزار و ۲۰۰ کیلومتر آن را رودخانه‌ها و مسیل‌های مهم تشکیل می‌دهند که در سال گذشته حدود ۲۰ کیلومتر از رودخانه‌ها و مسیل‌های مهم استان لایروبی و بازگشایی شده است.
مرتضوی اظهار کرد: در سال گذشته بخش‌های از رودخانه اترک و همچنین مسیل‌های اصلی شهر بجنورد به‌منظور هدایت سیلاب و کاهش خسارات، بازگشایی و لایروبی شده است.
وی طول شاخه اصلی رودخانه اترک در استان خراسان شمالی را ۲۳۵ کیلومتر ذکر کرد و تصریح کرد: بر اساس اولویت‌بندی و ضرورتها، ۶۰ کیلومتر از طول این رودخانه نیاز به لایروبی و بازگشایی دارد.وی بیان کرد: از کل رودخانه‌ها و مسیل‌های استان در مجموع تاکنون ۱۵۴ کیلومتر بازگشایی و لایروبی شده که برخی رودخانه‌ها و مسیل‌ها در برخی نقاط به دلیل اهمیت مکانی، چندین بار لایروبی شده‌اند و در شرایط کنونی ۶۵۰ کیلومتر از رودخانه‌ها و مسیل‌های استان نیاز به لایروبی و بازگشایی دارند.
وی مجموع طول رودخانه‌ها و مسیل‌های ساماندهی شده استان تاکنون را ۸۸ کیلومتر ذکر کرد و گفت: ۴۰۰ کیلومتر از رودخانه‌ها و مسیل‌های استان نیز نیاز به ساماندهی دارند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی گفت: تاکنون هشت سد با مجموع گنجایش ذخیره حدود ۲۳۰ میلیون مترمکعب آب و ۱۰ بند انحرافی در این استان ساخته شده و ساخت پنج سد جدید و شبکه‌های آبیاری پایاب آن‌ها نیز در دست اجرا است.
مرتضوی اظهار داشت: تامین پایدار منابع آب شرب و بهداشت مردم استان از ماموریت‌های ذاتی شرکت آب منطقه‌ای است که این شرکت از بدو تاسیس تاکنون سه طرح بزرگ آبرسانی به شهرهای بجنورد، شیروان و اسفراین از سدهای شیرین‌دره، بارزو و بیدواز و همچنین طرح آبرسانی از منابع آب با کیفیت منطقه به شهرهای گرمه و جاجرم را در مجموع با بیش از ۱۵۶ کیلومتر خط انتقال اجرا کرده و طرح بزرگ تامین و انتقال آب زیرزمینی از مناطق شمالی استان به شهرهای خراسان شمالی را با احداث ۲۳۰ کیلومتر خط انتقال در دستور کار دارد که وزارت نیرو با تخصیص و انتقال سالانه ۴۰ میلیون مترمکعب آب زیرزمینی در این زمینه موافقت کرده است و به یاری خدا با اختصاص اعتبارات مورد نیاز، این طرح نیز اجرایی خواهد شد.
مرتضوی افزود: برای بهبود و توسعه آبیاری زمین‌های پایاب سدهای خراسان شمالی تاکنون حدود ۲۲ هزار هکتار زمین کشاورزی در پایاب سدهای استان زیر پوشش شبکه‌های آبیاری رفته است.
وی گفت: استفاده بی‌رویه منابع آب زیرزمینی در خراسان شمالی تاکنون موجب افت سطح آب و کسری مخازن این منابع در مجموع به مقدار بیش از دو میلیارد مترمکعب شده است.
مرتضوی بیان کرد: برای حفاظت از منابع آب زیرزمینی در استان خراسان شمالی، کل چاه‌های کشاورزی برقی این استان به تعداد یک‌هزار و ۱۸۹ حلقه به شمارشگرهای هوشمند آب و برق تجهیز شده و دو هزار و ۱۸۳ حلقه چاه غیرمجاز نیز مسدود شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی در پایان این نشست خبری خاطرنشان کرد: تحقق اهداف طرح احیا و تعادل بخشی برای حفاظت از منابع حیاتی آب، مستلزم همراهی بهره برداران است و به‌همین منظور برای همراهی مردم در طرح احیا و تعادل‌بخشی منابع آب، پروژه‌های مختلفی از سوی شرکت مدیریت منابع آب ایران پیش‌بینی شده است که برگزاری نشست‌های اطلاع رسانی با گروه‌های مرجع و قشرهای مختلف موثر جامعه و طرح دانش آموزی نجات آب از این جمله است.
وی گفت: با اجرای طرح دانش آموزی نجات آب طی سال‌های اخیر تاکنون بیش از ۳۰۰ هزار دانش آموز در پایه‌های هفتم، هشتم و نهم تحصیلی زیر پوشش آموزش‌های آشنایی با منابع آب قرار گرفته اند و بر اساس آزمون‌های معتبر سطح آگاهی آن‌ها بیش از ۱۸ درصد افزایش یافته است.
وی افزود: در راستای پروژه اطلاع رسانی و فرهنگ‌سازی منابع آب برای گروه‌های مختلف بهره‌بردار از منابع آب استان خراسان شمالی، تاکنون نشست‌های آموزشی متعددی با اقشار مختلف و موثر جامعه شامل بهره‌برداران منابع آب، نخبگان استانی، مقامات قضایی، زنان روستایی و روحانیون خراسان شمالی برگزار شده و براساس گزارش‌های رسمی، شرکت آب منطقه‌ای استان خراسان شمالی پیشرو اجرای طرح‌های فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی منابع آب در سطح کشور است.
شایان ذکر است، پس از نشست خبری مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان شمالی، خبرنگاران و نمایندگان وسایل ارتباط جمعی استان از پروژه در دست اجرای سد و بند انحرافی بش قارداش و همچنین ساماندهی مسیل کال پسته در منطقه جوادیه بجنورد بازدید کردند.
ادامه