نشست هم اندیشی معاونان حفاظت و بهره برداری با موضوع «از بکارگیری هوش مصنوعی تا مدیریت»

به گزارش شبکه خبری آب ایران به نقل از روابط عمومی شرکت آب منطقه‌ای فارس، در حاشیه این نشست که در محل سالن شهید ترکمان آب منطقه‌ای فارس برگزار شد، سیاوش بدری مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای فارس گزارشی از اعمال مدیریت توامان آب و برق ارائه داد و اظهار داشت: استان فارس از نقطه نظر حوزه آبریز دارای ۱۳۴ محدوده مطالعاتی می‌باشد، بر اساس بررسی‌ها و مطالعات ۱۱۹ محدوده مطالعاتی در این استان دارای افت سطح آب و کسری مخزن است و به همین دلیل طرح‌های پایش و کنترل برداشت از سفره‌های آب زیر زمینی برای جلوگیری از اضافه برداشت از چاه‌های دارای پروانه در این مناطق با جدیت و اولویت دنبال می‌شود.

بدری با بیان اینکه استان فارس 62 هزار حلقه چاه کشاورزی فعال دارد افزود: در راستای تامین آب شرب شهروندان، آب کشاورزی و آب مورد نیاز برای صنعت و محیط زیست باید مدیریت برداشت آب زیرزمینی و حفاظت از آبخوان‌ها با جدیت اعمال گردد.

وی افزود: از آنجا که تمام چاه‌های مجاز کشاورزی به کنتور و ابزار دقیق اندازه‌گیری برداشت آب مجهز نیستند، بنابراین لازم است تا تکمیل طرح‌های تجهیز این چاه‌ها به ابزار دقیق اندازه‌گیری، بتوانیم مدیریت برداشت آب زیرزمینی را اعمال کنیم؛ لذا با تدبیری که در وزارت نیرو اندیشیده شد، مدیریت مصرف و برداشت آب از طریق مدیریت مصرف برق و انرژی چاه‌های کشاورزی انجام می‌گیرد.

رئیس هیئت مدیره آب منطقه‌ای فارس ادامه داد: در این زمینه دستور العمل مدیریت توامان آب و برق ابلاغ شده و در همین راستا دومین نشست هم‌اندیشی با حضور مدیران آب استان‌های فارس، هرمزگان، بوشهر، کهگیلویه و بویر احمد در شیراز به میزبانی آب منطقه‌ای فارس برگزار شد.

مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای فارس در ادامه افزود: از 62 هزار حلقه چاه آب کشاورزی در استان فارس حدود 39 هزار و 500 حلقه برقی و فعال است و با همکاری شرکت‌های توزیع برق فارس و شیراز تدقیق و تطبیق میزان مصرف آب و برق انجام شده و از طریق اطلاعات کنتورهای فهام که روی چاه‌های آب کشاورزی برقدار نصب است، مدیریت برداشت آب زیرزمینی را بهتر می‌توان اعمال کرد.

تقی عبادی مدیر کل دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ مدیریت منابع آب ایران نیز در این نشست اظهار داشت: مدیریت توامان آب و برق برای پایش و کنترل برداشت آب از چاه‌های کشاورزی موضوعی مهم و حیاتی برای حفظ آبخوان‌ها و سفره‌های آب زیرزمینی به شمار می‌آید و با مشارکت و همکاری شرکت‌های آب و برق طرح‌های مدیریت توامان اکنون در همه مناطق کشور در حال اعمال است.

مدیر کل دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ مدیریت منابع آب ایران افزود: معاونان حفاظت و مدیران بهره‌برداری آب چهار استان فارس، بوشهر، هرمزگان، کهگیلویه و بویراحمد در این نشست آموزشی گرد هم آمدند تا با مرور آخرین یافته‌ها و تازه‌های فنی و علمی، بررسی و انتقال تجارب بتوانند مفاهیم و آموزه‌های مدیریت توامان آب و برق را ارزیابی و تبادل کنند.

وی ادامه داد: طرح مدیریت توامان آب و برق بر پایه حفظ منابع آب برنامه‌ریزی و اجرا می‌شود، اجرای این طرح و اعمال سیاست‌ها به نفع مردم مناطق مختلف و بهره‌برداران کشاورزی و همچنین حفظ محیط زیست است و در نهایت به توسعه پایدار از منابع آب و به ویژه آب‌های زیرزمینی منجر خواهد شد.

در زمینه بهره‌برداری از منابع آب زیر زمینی تاکنون ابزاری برای پایش و مدیریت و اندازه‌گیری دقیق برداشت از منابع آب زیرزمینی در اختیار نبوده است، با فعالیت دولت سیزدهم در دو سال گذشته راه‌حل‌هایی برای حل این معضل پیشنهاد گردید که از جمله آن پایش و مدیریت مصارف آب کشاورزی از ظریق پایش و کنترل برق و انرژی مصرفی در چاه‌های کشاورزی است.

عبادی، اضافه کرد: در این روش ظرفیت کنتورهای فراهوشمندی در مصرف آب کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد و مصارف آب را از ظریق مصرف برق و انرژی رصد می‌کنیم، هر چاهی برق و انرژی بیشتری مصرف کند فرض بر این است که آب کشاورزی بیشتری برداشت می‌کنند و در جایی که کنتورها هشدار و آلارم مشترکان متخلف شناسایی و اعمال قانون می‌شوند.

مدیر کل دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ مدیریت منابع آب ایران همچنین با اشاره به اینکه بر اساس آمارها و مطالعات انجام شده حدود 10 تا 15 درصد از مشترکان آب کشاورزی اکنون برداشت‌های بی رویه و خارج از پروانه دارند گفت: این افراد قطعا سهم بقیه کشاورزان و بهره‌برداران را مصرف می‌کنند و حق بقیه کشاورزان را ضایع می‌کنند، شناسایی این افراد متخلف از ظریق یک فرایند کاملا علمی و فنی رخ می‌دهد و با حضور همکاران شرکت‌های آب منطقه‌ای بر سر چاه‌ها دستورالعمل‌ها اجرا و اعمال قانون می‌شود.

به گفته وی، برخورد با این تخلفات موجب می‌شود آب‌های زیرزمینی حفاظت و حراست شوند و به محیط زیست نیز صدمه‌ای وارد نگردد و از زیاده خواهی و برداشت‌های بی رویه سود جویان نیز جلوگیری شود.

این مقام مسئول اظهار داشت: این نشست مقدمه‌ای برای تبیین مدیریت توامان آب و برق در استان‌های جنوبی کشور است و همکاران در نشست پرسش و پاسخ با جزییات مدیریت توامان آب و برق آشنا می‌شوند.

عبادی به بازدیدهای خود از شهرستان‌های فارس نیز اشاره کرد و گفت: در بازدیدهایی که از شهرستان‌های جنوب و شرق استان فارس صورت گرفته و در گفت‌وگوهایی که با کشاورزان انجام شده است، تقریبا اکثر قریب به اتفاق آنان اعمال مدیریت توامان آب و برق را به نفع خود می‌دانند، این کار در جهت حفظ منفعت کشاورزان است و بسیاری از کشاورزان حمایت خود را اعمال کرده‌اند، این مدیریت توامان باعتث می‌شود که در زمان بلند مدت ما بتوانیم تامین کننده آب کشاورزی مورد نیاز کشاورزان حتی در شرایط بحرانی باشیم.

مدیر کل دفتر توسعه نظام‌های فنی، بهره‌برداری و دیسپاچینگ مدیریت منابع آب ایران در ادامه گفت: ما در سطح کشور چاه‌های آب کشاورزی مجاز داریم که پایبند به پروانه بهره‌برداری برداشت آب نیستند و بسیار فراتر از پروانه آب برداشت می‌کنند، هدف‌گذاری مدیریت توامان آب و برق برای کنترل برداشت‌های بی‌رویه و بی‌ضابطه چاه‌های آب مجاز هستند که بیش از پروانه برداشت آب دارند، این چاه‌ها گاه تا دو، سه و حتی تا 10 برابر پروانه بهره برداری آب برداشت می‌کنند، این برداشت بی رویه باید کنترل شود.

عبادی اضافه کرد : چاه‌های غیرمجاز نیز باید تعیین تکلیف شوند، اکنون بیش از ۶۰ هزار چاه آب کشاورزی در کشور فعال است که بر اساس قانون باید تعیین تکلیف شوند، این چاه‌ها پروانه ندارند و باید فرایند تعیین تکلیف را انجام دهند. برخی از چاه‌ها نیز که حدود 200 هزار چاه شناسایی شده است در کل کشور غیر مجازند؛لذا مصرف برق برای این چاه‌ها کاملا غیر قانونی است و مصرف سوخت این چاه‌ها نیز در رصد و پایش است و کنترل می‌گردد.

وی تاکید کرد: در روش مدیریت توامان آب و برق کاملا از ابزارهای هوشمند استفاده می‌شود، نه تنها چاه بلکه رفتار چاه کشاورزی نیز کنترل می‌شود، بزودی در این فرایند از هوش مصنوعی برای کنترل برداشت‌های آب کشاورزی بهره‌گیری می‌شود، با وارد شدن هوش مصنوعی به موضوع مشخص می‌گردد که آیا یک چاه با یک انشعاب برق آب برداشت می‌کند یا تعداد چاه‌های بیشتری پشت این انشعابات فعال هستند ، رفتار مشترک با هوش مصنوعی پایش می‌شود، با استفاده از این ابزارها فعالیت ماینرها و مصارف صنعتی نیز در مزارع کشاورزی شناسایی می‌شوند.

به گفته این مسئول: طرح بکارگیری هوش مصنوعی در پایش و کنترل چاه‌های آب کشاورزی برای 200 چاه به صورت آزمایشی در استان زنجان آغاز شده و در صورت موفقیت‌آمیز بودن آن این طرح در سایر استان‌ها نیز اعمال می‌شود.

لازم به ذکر است نشست هم اندیشی اجرای توامان مدیریت آب و برق شرکت‌های آب منطقه‌ای هرمزگان،بوشهر و کهکیلویه بویر احمد به میزبانی شرکت آب منطقه‌ای فارس در محل سالن شهید ترکمان برگزار شد.

در این نشست مهرزاد احسانی رئیس حوضه آبریز رودخانه زهره جراحی و حوضه‌های جنوبی، تقی عبادی مدیرکل دفترتوسعه نظام‌های فنی- بهره‌برداری و دیسپاچینگ برقابی حمید رحمانی مدیر کل دفتر توسعه نظام‌های فنی-بهره‌برداری و دیسپاچینگ برقابی، محمد حسین متتظریون، خانم غائمی، مولایی نیکو و معاونان حفاظت و بهره‌برداری و مدیران و روسای شهرستان‌های شرکت‌های فوق الاشاره برگزار شد و شرکت کنندگان با نحوه چگونگی عملیاتی شدن مدیریت توامان آب و برق آشنا شده به ابهامات و سوالات آن‌ها پاسخ لازم داده شد.