معاون برنامه‌ریزی شرکت آب منطقه‌ای یزد خبر داد:

به گزارش شبکه خبری آب ایران به نقل از روابط عمومی شرکت سهامی آب منطقه‌ای یزد، محمد راسترو معاون شرکت آب منطقه‌ای یزد ضمن اشاره به راه‎اندازی «بازار آب استان یزد» به عنوان سومین استان کشور در آینده بسیار نزدیک، تصریح کرد: در واقع «بازار آب»، یکی از راهکارهایی است که برای مدیریت عرضه و تقاضا و تأمین آب برای متقاضی از محل بهره‌وری و کاهش اتلاف بهره‌برداران استفاده می‌شود.

وی با اشاره به سابقه طولانی برخی کشورهای دنیا به ویژه کشورهایی که با کمبود منابع آبی مواجه هستند همچون ساحل عاج، استرالیا و حتی آمریکا در حوزه بازار آب گفت: «بازار آب» فرآیندی است که از طریق آن دارندگان مجوز بهره‌برداری از منابع آب، حقوق خود را با همدیگر یا متقاضیان جدید مبادله می‌کنند.

راسترو با اشاره به حائز اهمیت بودن ارزش اقتصادی آب در دنیا، گفت: آب یک مایع حیاتی و ارزشمند است که در جوامع بشری نقش موثری دارد؛ لذا باید بدانیم که در ازای هر واحد حجم آب، چه مقدار بهره‌وری اقتصادی خواهیم داشت و «بازار آب» تلاش دارد به بهره‌برداران کمک کند تا ارزش اقتصادی و بهره‌وری بیشتری را از حجم آب مازاد در اختیارشان، کسب کنند.

وی تاکید کرد: بهره‌برداران حداکثر به میزان ۱۰ درصد از پروانه مجاز بهره‌برداری خود از منابع آب را می‌توانند در بازار آب به متقاضیان عرضه کنند.

به گفته وی، مطالعات طرح «بازار آب» دشت یزد - اردکان به عنوان یکی از سه پایلوت بازار آب کشور در سال ۱۳۹۸ آغاز شد و براساس اسناد بالادستی از جمله قانون توزیع عادلانه آب، اکنون در مرحله ورود به فاز اجرایی قرار دارد که امیدواریم از اول اسفند ماه سال جاری به ‌صورت رسمی از آن رونمایی کنیم.

معاون شرکت آب منطقه‌ای یزد خاطرنشان کرد: در همین راستا سامانه‌ای با عنوان «سبا» (سامانه بازار آب) طراحی شده که متقاضیان از طریق آن نسبت به ثبت درخواست اقدام نمایند و واگذارکنندگان آب پس از بررسی کارشناسان می‌توانند درخواست‌های مورد نظر خود را مطرح کنند.

وی با تأکید بر این که تنها بهره‌بردارانی که احراز هویت شده باشند امکان فعالیت و عرضه منابع آبی خود به متقاضیان از طریق این بازار را دارند، گفت: آب منطقه‌ای و دولت در این طرح تنها نگاه نظارتی دارد و هیچ انتفاع اقتصادی از آن ندارد به عبارتی آب منطقه‎ای تنها بر فعالیت این بازار از جمله انتقال و مصرف درست آب، پروانه‌های بهره‌برداری و حجم مبادلات، نظارت دارد و تنها کارگزار غیردولتی که فرایند معامله در بازار آب را انجام می‌دهد، درصدی جزئی را از خریدار و فروشنده به‌ عنوان حق کارگزاری خود دریافت می‌کند.

راسترو یادآور شد: این تبادل موقت آب در چهار حالت شامل «از بخش کشاورزی به کشاورزی»، «از کشاورزی به صنعت»، «از صنعت به کشاورزی» و «از صنعت به صنعت» بنا بر حجم معین هر ساله با توجه به شرایط سفره و تعادل‌بخشی، انجام می‎شود.

وی میزان مصرف آب بخش کشاورزی استان را سالانه حدود ۶۵۰ میلیون مترمکعب و در بخش صنعت ۷۵ میلیون مترمکعب ذکر کرد و گفت: به هیچ وجه موافق حذف کشاورزی به دلیل حجم بالای آب مصرفی در این بخش نیستیم بلکه از ان حمایت می‌کنیم ولی بر این نکته نیز معتقدیم که باید بهره‎وری در این بخش با تغییر نوع کشت و روش‌های آبیاری ارتقا یابد و تبادل میزان مصرف آب در بخش‌های مختلف از طریق بازار آب محقق شود.

این مسئول درخصوص پیش بینی میزان عرضه و تقاضا در این بازار، گفت: هیچ پیش زمینه‌ای در این مورد نداریم چرا که خود بازار میزان عرضه و تقاضا و قیمت را در گمانه‌زنی‌ها تعیین می‌کند ولی در مراحل بعدی شاید نیازمند بازنگری و ارزیابی بیشتر در این حوزه وجود داشته باشد.

وی راه‎اندازی بازار آب استان یزد را ماحصل ۴۳ جلسه رسمی با حضور مدیر عامل آب منطقه‎ای و سایر اعضا و حدود ۲۶۰ ساعت کار کارشناسی برای طراحی و تدوین برنامه‌ها و نیز تأیید مقامات کشوری خواند و افزود: این بازار در سه فاز، اجرایی خواهد شد که در فاز نخست شاهد مبادله آب زیرزمینی به ‌صورت تبادل شارژ سالانه بین چاه‌ها، در فاز دوم مبادله آب انتقالی دریا و پساب تصفیه‌خانه فاضلاب به صورت فیزیکی و بلندمدت و در گام سوم نیز خرید و فروش چاه‎ها بر حسب مواد ۲۷ و ۲۸ قانون خواهیم بود.

راسترو بر لزوم اجرای این طرح با توجه به تجربیات موفق دنیا در این باره و وضعیت آبی استان تاکید کرد و گفت: علی رغم کاهش نزولات جوی افزایش برداشت از منابع آب زیرزمینی در بخش‌های مختلف، حجم آب‌های قابل تجدید در استان  را کاهش داده به طوری که سالانه حدود ۴۵ سانتی‌متر کاهش سطح آب‌های زیرزمینی را شاهد هستیم؛ لذا اگر در آینده نزدیک فکری برای افزایش بهره‌وری در حوزه آب نداشته باشیم، با بحران جدی آب مواجه خواهیم شد.

وی گفت: تلاش داریم که از طریق بازار آب و سایر اقدامات مربوط به افزایش بهره‌وری آب، امید را در صنعتگران، کشاورزان و عموم مردم کشور بالا ببریم و آن‌ها را به آینده درخشان‌تری با استفاده بهینه از آب، نوید دهیم.

معاون شرکت آب منطقه‌ای یزد بازار آب را از طرح‎های مهم و موفق در سند «یزدنوین» و یزد بهره‎ور ذکر و ابراز امیدواری کرد این طرح بتواند یزد جدیدی را با نگاهی نو به مصرف آب و بهره‌وری برای آیندگان ایجاد و امید را در دل مردم بسط دهیم.

وی با بیان این که «بازار آب» یکی از طرح‌های ذیل طرح «تابا» آب منطقه‎ای است که پس اجرای طرح «تحویل حجمی آب» عملیاتی می‎شود، یاداور شد: تحویل حجمی آب از چند سال قبل با نصب کنتورهای هوشمند روی چاه‎های کشاورزی و صنعتی استان اجرایی شده که مطابق آن مشترکان برطبق پروانه برداشت در بازه زمانی معین شده اقدام کنند.

راسترو از نظارت کامل آب منطقه‎ای یزد بر میزان برداشت آب از چاه‌های مذکور خبر داد و گفت: رصد منابع و مصارف آب‌های زیرزمینی مناطق مختلف استان نیز در قالب اجرای طرحی دانش‎بنیان با عنوان «اتاق شیشه‎ای» ذیل طرح «تابا» با همکاری دانشگاه و شرکت‌های دانش بنیان در دستور است.

وی در این خصوص اضافه کرد: این طرح مقرر است مورد حمایت معاونت علمی ریاست جمهوری نیز قرار گیرد، با نصب مودم‎هایی روی کنتورهای هوشمند آب که تاکنون ۷۰۰ مورد از آن‌ها نصب شده است، هر یک از بهره‌برداران قادر خواهند بود از میزان آب مصرفی و باقیمانده در اختیار، چاه‎های آب، وضعیت منابع آب زیرزمینی منطقه و سایر اطلاعات مربوطه در قالب این اتاق شیشه‌ای به صورت شفاف مطلع شوند.