سه‌شنبه, 13 آبان 1404
در عصر موسوم به عصر اطلاعات و ارتباطات که در آن جایگاه اطلاع رسانی در همه عرصه ها پیشتاز است، گسترده شدن فناوری اطلاعات و نفوذ وسایل ارتباطات از راه دور به عمق جامعه، جنبه های مختلف زندگی انسان را دگرگون ساخته است و این تحول افراد را به این جهت هدایت می کند که در هر زمان و مکانی بتوانند با امکانات در اختیار و تجهیزاتی که خود مشخص می‌کنند، مشغول یادگیری شوند. اما، یکی از راهبردهای مهم در یادگیری رسیدن به مرحله یادگیری خود راهبر است. یادگیری خودراهبر فرایندی است که در آن فراگیران مسئولیت شناسایی ، برنامه ریزی، اجرا و ارزشیابی نیازهای آموزشی خود را بر عهده دارند و با ابتکار و مستقل از دیگران برای دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده خویش تلاش و فعالیت می کنند.
البته در برخی نظریه های روانشناختی یادگیری خود راهبر به معنای ظرفیت فرد برای تعدیل رفتار و سازگاری متناسب با تغییرات و شرایط محیط بیرونی و درونی تعبیر می شود و شامل توانایی فرد در خود مدیریتی رفتارهایش برای رسیدن به اهداف گوناگون است.
یادگیری خودراهبر که به عنوان یادگیری خود تنظیمی هم از آن یاد می شود، همان چیزی است که در دنیای به شدت مشوش، چندقطبی و مجازی شبکه های اجتماعی باید مورد توجه ویژه قرار گیرد و تنها راهی که بتوان افراد را از آسیب های این شبکه ها محفوظ داشت و محیط سراسر تهدید این شبکه ها را به فرصتهایی برای رشد و شکوفایی تبدیل کرد، تحقق این مرحله از یادگیری است. در این سطح از یادگیری فرد یاد می گیرد که به هر چیزی از منظر یادگیری برای توسعه فردی و اجتماعی خود بنگرد. تنها با این نوع نگاه است که افراد حتی در محیط های نامساعد هم می توانند به رشد و بالندگی دست یابند. مصداق این ضرب المثل در ادبیات فارسی که " ادب از که آموختی ، از بی ادبان".
یکی از عوامل موثر در تحقق این سطح از یادگیری، مفهوم خودکارآمدی است. خودکارآمدی به معنی اعتقاد فرد به توانایی هایش جهت کسب موفقیت در یک موقعیت خاص یا انجام کار خاص است که تاثیر مهمی در افزایش احساس مطلوبیت اجتماعی افراد دارد. تجارب موفق یا ناموفق قبلی در زندگی فرد می تواند احساسی نسبتا پایدار، وابسته به موقعیت، قابل تعمیم و قابل اندازه گیری را در زمینه خودکارآمدی پدید آورد که آن نیز می تواند پیش بینی کننده خوبی برای عملکرد فرد در موقعیت های اجتماعی، از جمله در مواجهه با شبکه های اجتماعی باشد.
تمامی این عوامل در مجموع رابطه تنگاتنگی با سلامت روان دارند. سلامت روان به معنی مثبت اندیشی مطلق، کنار گذاشتن واقعیت های تلخ زندگی و یا حتی تلاش برای خوب مطلق جلوه دادن جنبه های مختلف زندگی نیست. در واقع افزایش توانمندی های افراد برای مواجهه منطقی و واقع بینانه با شرایط مختلف زندگی، تلاش برای افزایش تاب آوری و همچنین بهبود مهارت های مختلف روحی و روانی انسان از جمله تحقق مهارت یادگیری خودتنظیمی از نشانه های سلامت روان هستند. در اینجا بیان دو نکته حائز اهمیت است: اول اینکه عوامل متعدد موثر بر سلامت روان آموختنی هستند و با تلاش و تمرین می توان آنها را بهبود بخشید. پس به دنبال استعدادها یا توانمندی های ذاتی در این رابطه نباشیم و دوم اینکه در مواجهه با شبکه های اجتماعی که به طور ناخودآگاه انسان را به سوی انحطاط و دوری از اصالت انسانیش سوق می دهند، تلاش برای افزایش مهارت های روانی و در مجموع سلامت روان کاری بسیار دشوار است و به نوعی حرکت برخلاف جریان رودخانه ای است که در جهان جاری است.
در این میان نقش و جایگاه روابط عمومی بسیار پررنگ و قابل تامل است. یک روابط عمومی کارآمد در چنین دنیایی نه تنها خود آگاه به مباحث و مسائل دنیای روز است، در میان سازمانهایی که درگیر چنین دنیایی هستند نقش تسهیلگر و میانجی را بازی می کند. تسهیلگری که تحقق اهداف انسانی را آسان تر می کند و میانجی که در دنیای گیج و مبهوت امروز، جامعه سنتی را به دنیای مدرن پیوند می زند.
به مناسبت 27 اردیبهشت روز ارتباطات و روابط عمومی، فرصت را مغتنم شمرده، با نگاهی روانشناختی به دنیای امروز به اثبات نقش و اهمیت روابط عمومی در چنین دنیایی پرداختم تا از این طریق هم نقش و جایگاه روابط عمومی را روشن تر سازم و هم به تمامی کسانی که با اخلاق، علم و هنر خود در این عرصه نقش آفرینی می کنند، تبریک و تهنیت عرض نمایم. بی شک این روز تداعی گر اهمیت و نقش روزافزون روابط عمومی در دنیای ارتباطات و رسانه ها است که امروزه از حد یک ویترین سازمانی فراتر رفته و به قلب تپنده سازمان های مختلف تبدیل شده است.
تقوی کولیوند
مدیر روابط عمومی شرکت آب منطقه ای یزد
ادامه