یادداشت:

هر ساله 22 مارس، روز جهانی آب با عنوانی نامگذاری می شود. عنوانی که شاید بیشترین دغدغه و مساله مرتبط با آب در آن سال محسوب می شود. شعار روز جهانی آب در سال جاری "آب زیرزمینی،دیدنی کردن نادیدنی ها" است که اشاره به بحران بوجود آمده برای آن بخش از آبهایی را دارد.که فقط حدود 4 درصد از آبهای فعال در چرخه آب شناختی را تشکیل می دهند، ولی 50 درصد جمعیت جهان برای شرب متکی به آنها هستند.

آبهای زیرزمینی به آبهایی گفته می شود که در لایه های آبدار و اشباع زیرزمین تجمع پیدا کرده اند. این آبها در زیر سطح زمین، منافذ خاک و شکستگی های تشکیلات سنگی قرار دارند و هنگامی که یک واحد سنگی یا یک رسوب غیرمحکم (کانسار) آورد قابل توجهی از آب ایجاد کند، آبخوان نامیده می شود. آبهای زیرزمینی به طور طبیعی تحت تاثیر وزن خود، با سرعتی آهسته تر از رودخانه ها، از نقاط مرتفع به سوی نقاط پست حرکت می کنند و سرعت آنها تحت تاثیر عواملی مانند شیب آبی و نفوذپذیری است.

نیاز روزافزون بشر به آب از یک طرف و پایین رفتن سطح آبهای زیرزمینی دشتها از طرفی دیگر، دستیابی به سفره های مطلوب و رگه های آب زیرزمینی را بیش از پیش حیاتی ساخته است. اکتشاف منابع آب زیرزمینی مستلزم شناخت مناطق و نواحی مستعد برای وچود آنها است و روشهای اکتشاف آب به سه دسته تقسیم می شوند: 1- روش ژئوفیزیک: با اندازه گیری برخی از خواص فیزیکی سنگها می توان محل هایی را که احتمال وجود آبخوان های مطلوب بیشتر است، مشخص کرد..2- روش زمین آمار: ترکیب روش های سنجش از راه دور و GIS ، تفسیر داده های ماهواره ای همراه با اطلاعات واقعی زمینی امکان تشخیص و ترسیم عوارض مختلف زمین شناسی، ساختاری، زئومورفیک و خصوصیات هیدرولیکی آنها را فراهم می نماید.3- روش گمانه زنی: در این روش جهت یافتن آبهای زیرزمینی از ابزارهایی مانند یک چوب دستی دوشاخه، یک جفت میله ال شکل و یک آونگ استفاده می شود.

انسان از طریق ارتباطات توانایی های جدیدی را برای خود بوجود می آورد. با استفاده از زبان و خط ، فرهنگ، تاریخ و... علوم و تجربیات خود را به دیگران منتقل می کند و از همه مهم تر با استفاده از وسایل ارتباطی جامعه را برای توسعه یافتن و بهتر زندگی کردن آماده می سازد. اما، آنچه که دغدغه امروز متخصصین حوزه ارتباطات در رابطه با آبهای زیرزمینی شده است ملموس و هویدا ساختن همه آن چیزهایی است که در رابطه با آبهای زیرزمینی به راحتی قابل مشاهده نیستند. از یک طرف روانشناسان معتقدند انسانها 75 درصد از یادگیری و دریافتهای خود را از طریق حس بینایی به دست می آورند و از طرفی دیگر هزاران موضوع، عوامل و مطالب مختلف در جهان وجود دارند که با چشم قابل روء یت و بررسی نیستند.

جامعه امروز بشر را به سوی ظاهرها و جذابیت های بصری سوق می دهد. از زرق و برق کلیه وسایل و اجناس رنگی گرفته تا شبکه ها و وسایل ارتباط جمعی که به طرق مختلف تلاش می کنند که دیده شوند. اما، در رابطه با مباحث ناپیدای مساله آب می توان گفت تاکنون مطالب زیادی در رابطه با چرخه آب، آبهای زیرزمینی، کاهش منابع آبی و... برای مردم بازگو شده است. اما این نکته این سوال را در ذهن هر متفکری بوجود می آورد که این مطالب تاچه حد توانسته اند در تبیین مشکل اساسی آب و توجیه جامعه برای مصرف بهینه این ماده حیاتی موفق باشند؟و چه اقداماتی می توانند تکمیل کننده تلاش های قبلی و یا ایجادکننده موجی برای بهبود اطلاع رسانی ها و فرهنگ سازی های لازم در این زمینه باشند؟

شاید بتوان از دیدگاه متخصصین حوزه های مختلف علوم انسانی مانند جامعه شناسی، روانشناسی، علوم اقتصادی، علوم سیاسی و... راهکارهای مختلفی را جهت فرهنگ سازی بهتر در زمینه آبهای زیرزمینی ارائه کرد. اما آنچه که علم ارتباطات در این زمینه توصیه می کند عبارتند از: توجه به نیازهای ارتباطی تمام اقشار جامعه در کلیه سنین و اصناف مختلف، احترام به ارزش ها و تفاوت های فرهنگی و ارائه مطالب برای افراد مختلف متناسب با ارزش ها و باورهای خودشان، جلب اعتماد جامعه که نخستین شرط برقراری هر ارتباطی است، توجه به نقاط مثبت و منفی در انتقادها و شروع انتقادها با نقاط مثبت، ایجاد همدلی با مخاطبان که راهی برای ایجاد صمیمیت است، توجه به تفاوتهای مخاطبان در زمینه های مختلفو احترام به این تفاوتها و همچنین استفاده از تکنولوژی های نوین ارتباطی که بتواند مباحث مورد نظر در رابطه با آبهای زیرزمینی را ملموس سازد از جمله: شبکه های اجتماعی، رسانه های نوین جمعی، نرم افزارهای تلفن همراه، اینترنت اشیاء، هوش مصنوعی، واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و...