مدیرعامل آب منطقهای آذربایجان شرقی عنوان کرد:
به گزارش شبکه خبری آب ایران،" یوسف غفارزاده" اظهار کرد: بارش باران در بعد از ظهر روز یکشنبه، 17 مردادماه، در محدوده شهرستان کلیبر و به طور عمده در سرشاخههای رودخانههای سلین چای، کلیبر چای و پیغام چای به میزان 76 میلی متر در بازهی کمتر از یک ساعت، منطبق بر ایستگاه هواشناسی عربشاه، منجر به بروز سیلاب در رودخانههای کلیبر چای و سیلین چای شد.
وی افزود: با توجه بروز سیلاب با دوره بازگشت بیش از 300 ساله در رودخانهها و مسیلهای محدوده سیلاب کلیبر و حجم رسوبات منتقل شده توسط سیلاب در سطح رودخانههای شهرستان، تغییرات غیرعادی ایجاد شده که در صورت عدم تخصیص اعتبار لازم و تکرار سیل در سالهای آتی، میزان خسارت بیش از 2000 میلیارد ریال خواهد بود.
وی ادامه داد: از علل عمده خسارتهای سیلاب کلیبر، بارش شدید باران و ایجاد سیلاب با دوره بازگشت فراتر از 300 سال است، اما میتوان به ایجاد جریانهای همرفتی، تغییر در رژیم عادی رودخانه توسط متصرفان و احداث سازههای غیراصولی در مسیر رودخانه نیز اشاره اشاره کرد.
غفارزاده گفت: حداکثر ظرفیت آبگذری رودخانه کلیبرچای با دوره بازگشت 25 ساله در محل اتصال به رودخانه مرزی ارس، حدود 120 متر مکعب بر ثانیه بوده، اما حجم رودخانه با احتساب حجم سیلاب رودخانه جیلان چای به بیش از 230 مترمکعب بر ثانیه رسیده است. البته به میزان 0.3 میلیون مترمکعب از سیلاب در سد خدا آفرین مهار و برای مصارف آتی ذخیره سازی شده است.
وی عمده خسارت این سیل را فوت یکی از هموطنانمان اعلام کرد و افزود: احتمالا این فرد حتی اگر در خارج از بستر رودخانه و در اطراف رودخانه نیز میبود، به علت دوره بازگشت بسیار بالای سیلاب، متاسفانه در سیلاب گیر افتاده است.
وی گفت: برای جبران خسارات وارده به ایستگاه هیدرومتری کلیبرچای و پیغام چای، 6000 میلیون ریال اعتبار مورد نیاز است.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای آذربایجان شرقی همچنین افزود: علاوه بر خسارات و آسیبهای رسیده به رودخانه و ایستگاه هیدرومتری، میتوان به تخریب پلها و جادههای روستایی، آسیب به زیرساختهای آب، برق و گاز، خسارت شدید به نهرهای کشاورزی احداث شده توسط جهاد کشاورزی، خسارت مالی به خودروها و باغهای و اراضی کشاورزی حاشیه رودخانه و احشام نیز اشاره کرد.
وی درخصوص رودخانه سیلین چای نیز تصریح کرد: با توجه به بارش انجام شده در ایستگاه فوق، در مدتی کمتر از یک ساعت، سیلاب رودخانه در محل ایستگاه هیدرومتری متعلق، به میزان 248 متر مکعب بر ثانیه و یعنی بالاتر از دبی با دوره بازگشت 500 ساله رسیده که در نوع خود بسیار خطرناک است. دبی با دوره 25 ساله این موقعیت برابر 51 مترمکعب برثانیه بوده و مقایسه دو حجم سیلابی فوق، حجم عظیم سیلاب را نمایان میسازد.
غفارزاده گفت: خسارت عمده این سیل، فوت دو نفر از هموطنان عزیزمان و همچنین آسیب جدی به برخی از موقعیتها در مسیلها و رودخانه اصلی و همچنین پرشدن رسوب در ایستگاه هیدرومتری متعلق و شکسته شدن و برآب رفتن پل فلزی اندازه گیری بوده که برای تجهیز، گابیون بندی و خشکه چینی و لایروبی این ایستگاه، مبلغ 13 میلیارد ریال و برای لایروبی و تعمیرات تجهیزات بند انحرافی متعلق و کانال آب آور سد ارسباران مبلغی بالغ بر حدود 3000 میلیون ریال مورد نیاز است.
وی گفت: با توجه به اینکه به علت دبی بسیار بالای سیلاب نسبت به ظرفیت آنها، آسیبهای اصلی به رودخانهها و مسیلهای منطقه وارد آمده است، جمع اعتبار مورد نیاز با فهرست بهای سال جاری برای جبران خسارات موجود در تاسیسات شرکت آب منطقهای برابر 166 میلیارد ریال است.
وی در خصوص اقدامات انجام شده در این منطقه برای کاهش خطرات سیل نیز افزود: این شهرستان در محدوده حوضه آبریز ارس واقع شده و طول رودخانهها و مسیلهای برآورد شده در آن، 2000 کیلومتر است که 500 کیلومتر آن شناسایی و برای ساماندهی اضطراری (بازگشایی، آزادسازی، رفع تصرفات و اصلاح مسیر و لایروبی) 120 کیلومتر از رودخانهها و مسیلهای آن شهرستان هدف گذاری شده است که از این مقدار حدود 25 کیلومتر در رودخانههای سیلین چای(در منطقه پایین دست)، کلیبرچای و قلعه دره سی شهرستان کلیبر تاکنون ساماندهی شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای آذربایجان شرقی گفت: حجم عملیات نقشه برداری از رودخانهها و مسیلهای شناسایی شده این منطقه، حدود 350 کیلومتر بوده که از این مقدار در 300 کیلومتر آن مطالعات تعیین حد بستر و حریم انجام یافته است.
بر اساس این گزارش، علی رغم حجم بسیار بالای سیلاب در مناطق بازگشایی و لایروبی و ساماندهی شده رودخانههای کلیبرچای بزرگ و قلعه درسی و همچوین سئلین چای در سالهای قبل، خسارت بسیار جزئی وارد آمده است.
همچنین، به طور کلی مبالغی که برای جلوگیری از بروز خسارات در زمان سیلاب و به عنوان اقدامات پیشگیرانه در بخش مهندسی رودخانه از قبیل برنامههای مطالعاتی و اجرایی هزینه میشود، حداکثر یک درصد اعتبار لازم برای جبران خساراتی است که بعد از بروز سیلاب کشور هزینه خواهد شد.