به مناسبت روز مدیریت مصرف آب و برق، اقتصاد و حقوق شهروندی

طی سال‌های اخیر در کشور ایران کمبود فزاینده منابع آب به‌ویژه در دوره‌های خشکسالی، اثرات محتمل تغییر اقلیم، تشدید رقابت برای دریافت آب در بخش‌های مختلف به‌ویژه بخش کشاورزی و صنعت، رشد جمعیت و غیره، تهدیدات بالقوه در بخش عرضه و تقاضای آب هستند. از طرفی نیز استفاده از آب تصفیه شرب با مصارف بی رویه و اسرافی موجب بروز بحران های جدی در زندگی شهروندان، بهداشت و مصارف عمومی آن شده است. کمتر جایی در جهان مشاهده می شود که شهروندان خود در جهت از بین بردن آب شرب خود تلاش نموده و برای شستشوی ماشین و حیاط، آبیاری باغچه حیاط، ساخت و ساز ساختمان ها و حتی نظافت و استحمام از آب تصفیه شده استفاده نمایند. به نظر می رسد یکی از مهمترین دلایل آن تفاوت قیمت تمام شده با مصوبات قانونی مصوب مجلس و تعرفه های تکلیفی دولت می باشد. بطوریکه مصرف کننده مبالغی بین نصف تا یک سوم قیمت تمام شده آب را پرداخت می نماید و به همین دلیل به راحتی اسراف نموده و کنترلی برای مدیریت مصرف و همینطور مدیریت هزینه های خود ندارد. شاید اعمال جریمه سنگین برای مصارف غیرمتعارف بتواند در مدیریت مصرف آب شرب درمان کوتاه مدت و مناسبی باشد ولی به نظر برسد فرهنگ سازی از محیط خانواده و مدرسه مناسبترین راهکار برای ایجاد آینده ای روشن در مصرف بهینه منابع کمیاب جامعه از جمله آب خواهد بود.

تغییر شرایط اقلیمی و کاهش فزاینده بارش و حجم جریانات سطحی و رواناب ها و همینطور مصرف بی رویه و بخصوص برداشت های غیرمجاز و غیرقانونی و تقلیل سطح آب های زیرزمینی از یک سو، و آلوده نمودن آبهای سطحی و زیرزمینی توسط شهروندان، کارخانجات، کشاورزان و رهاسازی مواد شیمیایی و سموم و دفع آفات نباتی و عدم تصفیه آن توسط کارخانجات از دیگر معضلات بخش آب کشور می باشد. بخاطر داریم که در سالهای نه چندان دور در همین تلخه رود ماهیگیری می کردیم و اکنون به مسیر دفع فاضلاب تبدیل شده است. تداوم این روند اثرات زیست محیطی ، اقلیمی ، حیاتی و انسانی جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت. اقدامات و برخورد های قانونی نیز پاسخگوی این روند نبوده و در گذر زمان این بحران به مشکل عادی تغییر شکل داده است و به نظر می رسد هر شهروند باید بعنوان یک محیط بان ، آب بان و مسئول تمام عیار این معضلات بوده و با همکاری و اطلاع رسانی آن به مراجع ذیصلاح از جمله شرکت های آب منطقه ای و آب و فاضلاب وظایف انسانی و اخلاقی خود را در قبال جامعه و بخصوص خانواده خود به انجام رساند. تدوین قوانین سختگیرانه و برقراری عدالت در مقابله با متخلفین و همچنین معرفی آنها به عموم اقشار جامعه و سلب بخشی از حقوق شهروندی آنها نیز می تواند یکی از ساز و کارهای جبران این مشکلات باشد. به امید روزی که هر شهروند حقوق خود را بداند و به امید آن که قوانین بطور کامل پشتیبان حقوق آنها باشد.

امید آن می رود با برنامه ریزی های کاربردی ، بلند مدت و مدبرانه مسئولین ذیربط و همچنین همکاری و مسئولیت پذیری کلیه شهروندان بتوانیم امسال نیز همچون سالهای قبل از تنگنای کم آبی و بحران آبی پیش رو با وجدانی آرام و فکری آسوده گذر کنیم.

با آرزوی زندگی سالم با آب سالم برای همه ی شهروندان ایران عزیز