اجرای طرح تحویل حجمی کلیه چاههای کشاورزی از سال آینده در ابرکوه

شورای حفاظت از منابع آب شهرستان ابرکوه با حضور محمدکاظمی نسب؛ فرماندار، محمدمهدی جوادیان زاده؛ مدیرعامل شرکت آب منطقه ای یزد، سیدمحمد طباطبایی؛ معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای، محمدعلی شرافت؛ رییس اداره منابع آب ابرکوه و دیگر اعضای شورا در محل فرمانداری ابرکوه برگزار شد.

محمدمهدی جوادیان زاده در این شورا گفت: اگر بخواهیم توسعه پایدار داشته باشیم و آب را برای آیندگان نیز حفظ کنیم، باید مابین منابع آب، غذا و انرژی تعادل برقرار شود.

وی با انتقاد از عملکرد برخی از مدیران دستگاهها در عدم همکاری با شرکت آب منطقه ای در راستای مدیریت مصرف گفت: وقتی مدیران خودشان با هم همسو نیستند و همراهی نمی کنند، نتیجه ای جز یاس و ناامیدی   برای کشاورزان  نیست.

جوادیان زاده با بیان اینکه اجرای طرح خاموشی زمستانه چاه های کشاورزی فقط به نفع خود کشاورز است، اظهار داشت: در سال گذشته و در اجرای طرح خاموشی زمستانه چاه ها، کشاورزان شاهد بودند که قنات جعفرآباد دوباره فعال شد و سطح آب در شهرستان های خاتم و ابرکوه افزایش پیدا کرد.

وی اضافه کرد: زمان تعیین شده برای اجرای طرح خاموشی زمستانه چاه های کشاورزی در کل کشور و در استان با هم تفاوت دارد و براساس توافق بین کشاورزان وجهاد کشاورزی بوده است تا در شرایطی که کشت نیاز کمتری به آب دارد، این طرح اعمال شود.

جوادیان زاده ادامه داد: اجرای طرح خاموشی تنها به منظور آموزش کشاورزان در کنترل مصرف آب است و درآینده براساس پروانه چاه، مقدار سهمیه آب کشاورز مشخص شده و مدیریت مصرف با خود کشاورز خواهد بود.

 وی در پاسخ به سوالی در خصوص استفاده از آب های ژرف در بخش کشاورزی تصریح کرد: مطالعاتی که در 5 استان کشور از جمله یزد انجام شد، نشان داد که زابل بهترین پتانسیل برای حفاری در این زمینه را داراست اما پس از حفر 2300 متری زمین به آبی دست یافتند که هم شوری بسیار بالا داشت و هم دارای مواد رادیواکتیو بود که استفاده از آن را غیرممکن می ساخت.

جوادیان زاده دشت بهادران را نمونه ای از مصرف نادرست از منابع آبی در استان ذکر و یادآور شد: از سال1353 این دشت به عنوان دشت ممنوعه برای کشاورزی اعلام شده در حالی که سطح زیرکشت آن در حال حاضر و به صورت قانونی 4 برابر افزایش یافته و نتیجه اش این است که در جنوب دشت، آب وجود دارد اما  شوری بسیار بالای آن،  تمام درختان پسته  را از بین برده است و در شمال دشت ، کشاورزان با بی آبی مواجه هستند و تمام دشت دارد از بین می رود . 

وی تصریح کرد: ما به خسارت کشاورزان راضی نیستیم اما اگر این روال مصرف ادامه یابد، حداقل خسارت برای همه مردم یزد این است که باید به استان های دیگر مهاجرت کنند.

جوادیان زاده در پایان با اعلام اینکه کشاورزان سرمایه ما هستند، خواستار همراهی و همکاری بیشتر کشاورزان با شرکت آب منطقه ای در مدیریت مصرف و امید آفرینی در بخش کشاورزی شد. 

یزد؛ تنها استان در شرایط شدید بحران آب

رییس اداره منابع آب ابرکوه نیز در این شورا با ارائه گزارشی از وضعیت منابع آبی در این شهرستان اظهار داشت: برطبق آمارهای ملی، استان یزد از لحاظ شاخص پایش منابع آب شرایط بحرانی دارد و  12 استان در شرایط قابل تامل و 7 استان تنش آبی شدید دارند و یزد تنها استان در شرایط بحران شدید است.

 محمدعلی شرافت افزود:  شاخص برداشت آب در یزد نسبت به میزان آب تجدید شونده، 26/1 است در حالی که  نرمال برداشت کمتر از 40 درصد است و این رقم به معنی مصرف آب بیشتر از 3 برابر حالت طبیعی است.   

وی متوسط سالانه افت سطح آب های زیرزمینی را در دشت ابرکوه 62 سانتیمتر و در دشت چاهگیر، 40 سانتی متر ذکر کرد.

شرافت تصریح کرد: کسری مخزن سفره های آب زیرزمینی در دشت ابرکوه نزدیک به 1/1 میلیارد متر مکعب است که با دشت اردکان حدود 70 درصد کسری مخزن آب کل استان را شامل می شود.

این مقام مسئول در ادامه اظهار کرد: در دشت ابرکوه 709 و در دشت چاهگیر 46  حلقه چاه، همچنین 10 رشته قنات فعال وجود دارد.  

محمدعلی شرافت با بیان اینکه کاهش مصرف برق یکی از مزایای طرح خاموشی زمستانه چاهها است اظهار داشت: این طرح از سال 94-95 آغاز شد و به مدت 30 روز اجرا شد که از سال اجرای این طرح، مصرف برق سالیانه  14 درصد کاهش داشته است.

وی افزود: در سالجاری نیز مدت زمان خاموشی زمستانه چاههای کشاورزی، 60 روز تعیین شد که این طرح در دو مرحله و از 26 آبان ماه در شهرستان اجرایی شده است و مرحله اول آن تا 26 آذرماه ادامه خواهد یافت.  

شرافت از فاصله 15 روزه بین اجرای مرحله دوم اجرای طرح خبر داد و شروع دوره دوم این طرح را 11 دی ماه عنوان کرد.

 وی در پایان تشکیل شورای حفاظت از منابع آب شهرستان، نصب کنتورهای هوشمند، انسداد چاههای غیرمجاز،  اجرای طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی و تعیین تکلیف کلیه انشعابات آب شرب مصرفی در بخش فضای سبز، شناسایی میزان بهره وری و بازچرخانی  آب در صنعت را از جمله فعالیت های اداره منابع آب ابرکوه در راستای طرح ملی سازگاری با کم آبی عنوان کرد.

گفتنی است در ادامه جلسه شورای حفاظت از منابع آب شهرستان ابرکوه، فرماندار ابرکوه، نماینده کشاورزان،  نماینده جهاد کشاورزی شهرستان و دیگر اعضا به بیان پیشنهادات و انتقادات خود پرداختند که مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.