بلعیدن منابع آبی با کشت هندوانه/کشت محصولات کم آب خواه نیاز روز استان

به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقه ای مرکزی؛ مدیر عامل شرکت آب منطقه ای مرکزی گفت: اگر ما شیوه مصرف خود را اصلاح نکنیم، تامین آب‌های جدید هم مشکلی از ما حل نخواهد کرد و پرداختن به تامین آب‌های جدید، زمان را از ما خواهد گرفت و با افزایش جمعیت و تقاضا مشکلات ما در آینده نزدیک پیچیده تر خواهد شد.

عزت اله آمره ای گفت: با افزایش سطح آگاهی مصرف کنندگان در بخش شرب، بهداشت، کشاورزی و صنعت به سمتی خواهیم رفت که بتوانیم حقابه‌های زیست محیطی را به میزان کافی تدارک ببینیم و وظایف قانونی خود را انجام دهیم و تلاش خواهیم کرد تا با استفاده از فناوری‌های موجود و روش‌های علمی بتوانیم ضمن اینکه کشاورزانمان توانمند بمانند با محدویت منابع آبی تامین مواد غذایی را هم دنبال کنیم.

وی به کاهش 30 درصدی بارش‌ها نسبت به سال گذشته اشاره کرد و گفت شیوه مصرف ما نیاز به بازنگری جدی دارد تامین آب‌های جدید بدون اصلاح شیوه‌های مصرف کارساز نخواهد بود ادامه این روند مشکلات ما را در آینده نزدیک پیچیده‌تر خواهد کرد.

وی گفت: در سالهای اخیر، با توجه به بحران خشکسالی، کشاورزان استان بدون در نظر گرفتن کمبود آب به کشت محصولاتی روی آوردند که آب بیشتری می خواست و این امر خشکسالی را در استان تشدید کرد. یکی از این محصولات که حدود 6 سال است کشت آن در استان ممنوع اعلام شده، ولی همچنان در میان کشاورزان ادامه دارد و سازمان های متولی فقط توانسته اند بخشی از کشت آن را مهار کنند، هندوانه است.

با توجه به هشدار مسئولان و فعالان محیط زیست کشور، کشت محصولاتی مانند هندوانه و صیفی ها در استان بدون پشتوانه علمی و بررسی های کارشناسانه صورت گرفته است و امروزه شاهد ضربات جبران ناپذیر آن به بخش کشاورزی هستیم.

در این زمینه یک فعال محیط زیست و کارشناس حوزه کشاورزی می گوید: کشت برخی از محصولات در استان بدون هیچ نوع پشتوانه علمی صورت می گیرد و در این بخش به ظرفیت آب و خاک هم توجه نشده است. همچنین کشت این محصولات هیچ نوع سود دهی برای استان به همراه نداشته و تنها باعث هدر رفتن آب شده است.

محمود کلنگری بیان می کند: در شرایط فعلی که با اصطلاح آب مجازی مواجه هستیم باید بتوانیم در زمینه کشت محصولات موفق تر از قبل عمل کنیم، زیرا آب مجازی فقط یک  پیام دارد و آن این است که چه محصولی با چه میزان آب برداشت کنیم و محصول می تواند چه سودی را نصیب کشور یا منطقه ای کند که کشت در آن انجام می شود. میزان آب مصرفی برای کشت هندوانه ( که یک محصول غیر استراتژیک در استان است) بسیار زیاد است، اما سود بسیار کمی دارد بنابراین کشت هندوانه،صیفی ها و سبزی ها در استان باید کنار گذاشته شود. این کارشناس حوزه کشاورزی می افزاید: تاکنون فقط 50 درصد در زمینه عدم کشت هندوانه در استان موفق عمل شده است و می توان گفت سازمان های متولی به منظور جلوگیری از کشت هندوانه هیچ اراده ای نداشته و نتوانسته اند موفق عمل کنند.

کلنگری اظهار می کند: هندوانه کاری در استان را می توان به یک نیروگاه تشبیه کرد، با این تفاوت که کشت هندوانه آب بر و بدون سوددهی است، اما فعالیت نیروگاه آب بر و همراه تولید برق است.

بنابراین از سالهای گذشته فعالان محیط زیست نیز به دلیل وجود مالچ هایی که در کشت هندوانه استفاده
می شود و به محیط زیست آسیب جدی می زند خواستار جلوگیری از کشت این محصول بوده اند. وی ادامه
می دهد: با توجه به تمامی موارد ذکر شده، سازمان جهاد کشاورزی و مرکز تحقیقات کشاورزی باید به جای تحقیقات تئوریک، اصلاح الگوی کشت را به طور جدی پیگیری و عملیاتی کنند و همچنین در زمینه ترویج کشت گیاهان دارویی به عنوان گیاهانی سازگار با اقلیم استان گام بردارند.

رئیس جهاد کشاورزی استان نیز در زمینه اهمیت و حفظ منابع آبی با توجه به بحران کم آبی می گوید: ما نیز در تلاش هستیم تا بتوانیم با اصلاح الگوی کشت در زمینه جلوگیری از هدر رفت منابع آّبی گام برداریم و
کشت های کم آب بر را به جای کشت های آب بر در استان ترویج کنیم.

وی با اشاره به اینکه خوشبختانه جهاد کشاورزی استان تا کنون توانسته اقدامات ارزشمندی را در این بخش انجام دهد، بیان می کند: یکی از این اقدامات کاهش سطح زیر کشت لوبیا در استان در مدت زمان 3 سال گذشته بوده که از 18 هزار هکتار به 12 هزار هکتار کاهش پیدا کرده است.

وی ادامه می دهد: در زمینه اصلاح الگوی کشت، سطح زیر کشت گندم در 5 سال آینده هر سال باید کاهش 2 هزار هکتاری داشته باشد. همچنین ممنوعیت کشت هندوانه به عنوان یک محصول آب بر در استان با جدیت و برنامه ریزی باید دنبال شود.

رئیس جهاد کشاورزی با اشاره به اقدامات انجام شده در زمینه بهره وری بیشتر در منابع آبی در حوزه کشاورزی می افزاید: نصب کنتورهای حجمی روی چاه های کشاورزی و نصب کنتورهای هوشمند و توسعه آبیاری های نوین از مهم ترین اقدامات در این زمینه استکه با جدیت پیگیری می شود.

وی گفت: در کشت بهاره سال گذشته 50 درصد کاهش کشت هندوانه در اراضی زیر کشت استان محقق شده است. همچنین در کشت چغندر قند توانسته ایم با اقدامات انجام شده میزان کشت را از 2 هزار و 300 هکتار به 700 هکتار کاهش دهیم.

وی می گوید: استان مرکزی در زمینه توسعه کشت آبیاری های نوین توانسته اقدامات بسیار خوب و ارزشمندی انجام دهد و به موفقیت های چشمگیری دست یابد. به همین منظور این استان به عنوان دبیرخانه توسعه آبیاری های نوین انتخاب شده که سایر استان ها می توانند در این زمینه مشاوره های لازم را دریافت کنند.