بیست و هفتمین جلسه شورای حفاظت منابع آب استان به ریاست استاندار زنجان برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقه ای زنجان، در ابتدای این جلسه، مهندس رضاپور مدیرعامل این شرکت با قرائت دستورکار جلسه با عناوین1- ارائه گزارش آخرین وضعیت بارندگی و وضعیت مخازن سد ها ی استان و ارائه برنامه عملیاتی طرح احیا و تعادل بخشی در سال 1397  و عملکرد آن در سال جاری 2- بررسی مصوبات جلسات قبلی شورای حفاظت منابع آب استان که تا کنون عملیاتی  نشده است . 3- ارائه برنامه مدیریت مصرف بهینه آب در تابستان سال 1397 در راستای اجرای طرح سازگاری با کم آبی 4- ارائه برنامه عملیاتی توسط سازمان جهاد کشاورزی در راستای اجرای مفاد مصوبه سازگاری با کم آبی  "ارائه عملکرد مدیریت کشت بهاره"5- ارائه برنامه عملیاتی برای تامین آب مورد نیاز صنایع از طریق پساب شهری ارایه گزارش توسط شرکت آب و فاضلاب شهری 6- مدیریت آب های سطحی جنوب زنجان ارایه گزارش توسط    مدیریت بحران شرکت آب منطقه ای و سایر موارد مطرح و اظهارداشت:علیرغم بارش های بهاره که میانگین بهتری نسبت به سال گذشته داشت،بازهم باید در مصرف آب دقت بیشتری نماییم چون خشک ترین پاییز پنجاه سال گذشته را تجربه کردیم.وی افزود: خوشبختانه میزان بارندگی استان زنجان نسبت به متوسط کشوری درشرایط بهتری قرار دارد . مجموع بارندگی ها در استان زنجان طی سال آبی جاری321  میلیمتر و در مدت مشابه سال آبی گذشته 261 میلیمتر بود.مدیرعامل شرکت آب منطقه ای زنجان گفت: میزان بارندگی های زنجان از ابتدای شروع سال آبی 97- 96 تا هفتم خرداد جاری نسبت به سال آبی گذشته بیش از  23 درصد افزایش داشته است.

رضاپور به وضعیت سدهای استان نیز اشاره کرد و گفت: سد تهم که تامین کننده آب شرب شهر زنجان است،در مقایسه با سال گذشته 13 درصد کاهش دارد. امسال 48 درصد از مخزن آن پر می باشد که سال گذشته در این تاریخ 56 درصد آب در مخزن این سد موجود بود.وی در خصوص سد گلابر گفت: در این سد51 درصد آب در پشت مخزن آن موجود می باشد که نسبت به سال گذشته یک درصد منفی را نشان می دهد.سد کینه ورس نیز 96 درصد حجم مخزن آن پر می باشد و به محض آماده شدن تصفیه خانه آب ابهر و خرمدره این سد آماده بهره برداری است.سد تالوار 84 میلیون مترمکعب آب پشت سد آن وجود دارد. حجم کل مخزن این سد500 میلیون متر مکعب است که با برداشت های بی رویه ای که متاسفانه در بالادست سدتالوار صورت می گیرد بعداز نزدیک چهار سال آبگیری 17 درصد مخزن این سد پر می باشد.

مهندس رضاپور در ادامه به برنامه و عملکرد طرح احیا و تعادل بخشی و برش استانی ابلاغی شرکت مادر تخصصی منابع آب ایران در سال 1397 اشاره کرد و اظهار داشت: در این راستا علی رغم کمبود اعتبارات لازم فعالیتهای مهمی شامل تامین 13 گروه گشت و بازرسی در استان، پر و مسلوب المنفعه نمودن تعداد 170 حلقه چاه غیرمجاز تاکنون با حجم صرفه جویی  11 میلیون مترمکعب ،جلوگیری از اضافه برداشت 12 حلقه از چاههای مجاز و پروانه دار با صرفه جویی یک میلیون متر مکعب ، توقیف  دستگاه حفاری و تجهیزات حفاری غیرمجاز 5 مورد تاکنون و درنهایت نصب کنتورهای حجمی هوشمند به تعداد66 دستگاه از اقدامات مهم این شرکت در راستای طرح احیاء و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی در استان می باشد. همچنین در این جلسه مدیر عامل شرکت آب منطقه ای زنجان به هدف گذاری انسداد ۵۰۰ چاه غیر مجاز در استان اشاره کرد و گفت :در صورت تامین اعتبارات لازم می توانیم تا دو برابر بیشتر از هدف گذاری چاههای غیر مجاز را پلمپ و سلب استفاده نماییم .

دبیر شورای حفاظت منابع آب استان به مشکلات و چالش های اجرای طرح احیاء و تعادل بخشی در استان اشاره کرد وگفت: اولین موضوع اینکه آب به عنوان مهمترین کالای اقتصادی نمی بایست به طور رایگان در اختیار مصرف کننده قرارگیرد که این امر پایه و اساس عمده تخلفات را شامل می شود.مورد دوم مشکلات قانونی و حقوقی در رسیدگی به پرونده های متخلفین منابع آب می باشد که طولانی بودن پروسه حقوقی  جهت انسداد و مسلوب المنفعه نمودن چاههای غیر مجاز ، طولانی بودن فرآیند جلوگیری از اضافه برداشت و انتقال به اراضی غیر در چاههای مجاز که عملا باعث تکرار تخلفات می گردد و طولانی بودن فرآیند اخذ خسارت از متخلفین بخش آب می باشد.وی افزود: موارد بعدی را می توان عدم مشارکت بهره برداران در مدیریت و حفاظت آبخوان ، ضرورت تقویت و ارتقای عزم ملی در مقابله با برداشت های غیر مجاز از آبهای زیر زمینی، کمبود شدید اعتبارات طرح احیاء و تعادل بخشی و عدم تخصیص به موقع اعتبارات و عدم دریافت مطالبات شرکت  از بخش های مصرف کننده آب ، بروز مشکلات معیشتی و اشتغال کشاورزان پس از انسداد چاههای فاقد پروانه،تامین آب کشاورزی از طریق حمل با تانکر یا روش های دیگر پس از انسداد چاهها عنوان کرد و تا زمانیکه همه دستگاههای اجرایی بصورت هماهنگ و یکنواخت به شرکت آب منطقه ای زنجان در امر جلوگیری از تخلفات آب کمک و یاری نکنند این موضوع ابتر خواهد ماند.

مهندس رضاپور پیشنهاداتی نیز برای این که برخی چالش ها و موانع پیش روی اجرای دقیق و تاثیرگذار طرح احیاء و تعادل بخشی در استان صورت گیرد، ارایه نمود که می توان به این نکات اشاره کرد: ضرورت اخذ هزینه های آب مصرفی  بر اساس ارزش ذاتی و اقتصادی آب ،تسریع در فرآیند رسیدگی  و صدور احکام در پرونده های مربوط به تخلف در بخش آب ،تسریع در فرآیند  اخذ خسارت وارده به آبخوان با دستور قضایی با رویکرد جلوگیری از تداوم تخلفات،افزایش آگاهی های عمومی کشاورزان در زمینه تبعات اضافه برداشت ها و برداشت های غیر مجاز از منابع آب زیر زمینی و سطحی از طریق رسانه های جمعی و گروهی، وی ادامه داد که؛ به منظور حفظ و حراست از منابع آب زیر زمینی و سطحی وپایداری سرزمین تعامل و همکاری تمامی دستگاههای اجرایی ضرورت دارد، با توجه به محدودیت شدید نقدینگی خزانه داری کل کشور و عدم تخصیص اعتبارات مصوب سال جاری و به منظور اجرای تعهدات و ماموریت های شرکت در زمینه طرح تعادل بخشی ضرورت دارد دستگاههای دارای بدهی به شرکت تعهدات خود را انجام دهند .

رضاپور افزود: ضرورت ایجاد اشتغال جایگزین برای کشاورزان و اهالی شهرستانها و روستاها ،ضرورت تدوین و اجرای برنامه اصلاح الگوی کشت و ترکیب کشت  با رویکرد سازگاری با کم آبی، برنامه عدم کاشت و کاهش مصرف در سایر بخش ها تا حد 20 درصد و راه اندازی پلیس آب برای برخورد با حمل و نقل آب با تانکر یا روش های دیگر برای تسهیل در اجرای این برنامه استراتژیک از اهمیت بالایی برخوردار است.

اسداله درویش ‌امیری استاندار زنجان نیز در جلسه شورای حفاظت از منابع آب استان، با تاکید بر اینکه دستگاه قضایی نسبت به مسدود نمودن چاه ‌های غیر مجاز نهایت همکاری را دارد، اظهار کرد: جلوگیری از هدر رفت منابع آبی بسیار ضروری است؛ به ‌گونه‌ ای که هر دستگاهی که در این زمینه کوتاهی کند، پاسخگوی شورای تامین استان خواهد بود.

وی با اشاره به اینکه بیش از 350 هزار حلقه چاه غیر مجاز در کشور وجود دارد، افزود: کشور از لحاظ منابع آبی در شرایط مطلوبی قرار داشت، اما متاسفانه افزایش بیش از حد تعداد چاه ‌های عمیق و فاقد پروانه از سال 85 به بعد، کشور را دچار بحران بی ‌آبی کرد؛ به‌ گونه ‌ای که سالانه بیش از 300 میلیون متر مکعب آب از این چاه‌ ها برداشت می ‌شود.

درویش ‌امیری با بیان اینکه سالانه بیش از 150 میلیون متر مکعب آب نیز به‌ صورت غیر مجاز از چاه‌ های دارای پروانه برداشت می‌ شود، خاطر نشان کرد: بر این اساس و در مجموع، سالانه بیش از 450 میلیون متر مکعب آب غیر مجاز از چاه‌ های استان برداشت می‌ شود که رقم قابل توجهی است که باید برای جلوگیری از آن اقدام شود.

وی با اشاره به روانه شدن سالانه بیش از 10 میلیون متر مکعب پساب تصفیه‌ شده به زنجانرود و ضرورت استفاده بهینه از آن، گفت: باید اقدام لازم جهت مشارکت بخش خصوصی نسبت به مطالعه و اجرای طرح انتقال پساب تصفیه‌ شده به شهرک صنعتی جهت استفاده واحدهای تولیدی و صنعتی، صورت پذیرد که در این صورت، تمام چاه ‌های شهرک صنعتی پلمپ و مسدود می ‌شوند تا از پساب تصفیه ‌شده که پایدار و تضمین‌شده است، استفاده کنند.