نشست آب و قضا در عجب شیر؛ تقویت تعامل قضایی و اجرایی برای صیانت از منابع آبی

به گزارش شبکه خبری آب ایران به نقل از روابط عمومی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی، رئیس دادگستری شهرستان عجب شیر، دادستان و جمعی از قضات به همراه مدیران و کارشناسان حوزه آب، پس از حضور در همایش «آب و قضا» با هدف بررسی وضعیت سد و منابع آبی شهرستان و ارزیابی چالش‌های موجود در زمینه تأمین آب و مدیریت منابع، از سد قلعه چای بازدید میدانی انجام دادند.

این بازدید، گامی عملی در جهت تحقق شعار «هم‌افزایی قضا و آب» بود تا تصمیم‌گیرندگان قضایی با درک عمیق‌تر از مسائل فنی و مدیریتی منابع آب، نقش حمایتی خود را در صیانت از این منبع حیاتی تقویت کنند.

در جریان این بازدید، نشستی تخصصی در محل سد برگزار شد که در آن، مدیران شرکت آب منطقه‌ای و منابع آب شهرستان به تشریح وضعیت کنونی پرداختند.

پرویز ابراهیم‌نژاد، مدیر اداره منابع آب شهرستان، گزارشی جامع از وضعیت منابع آب شهرستان ارائه کرد.

وی با اشاره به کاهش ۲۵ درصدی بارش‌ها در سال آبی جاری نسبت به میانگین بلندمدت، وضعیت بحرانی را تشریح کرد.

این کاهش محسوس، مستقیماً بر ذخایر سفره‌های آب زیرزمینی و متعاقباً بر بخش کشاورزی شهرستان تأثیر گذاشته است.

ابراهیم‌نژاد تأکید کرد که در شرایط کنونی، مدیریت بهینه مصرف آب دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک الزام حیاتی است و این امر تنها از مسیر هم‌افزایی و همکاری تنگاتنگ میان نهادهای اجرایی (مانند شرکت‌های آب منطقه‌ای) و نهادهای قضایی برای اعمال ضمانت‌های قانونی میسر خواهد بود. او همچنین اشاره کرد که نرخ برداشت از چاه‌های مجاز نیز باید به دقت کنترل شود تا فشار مضاعف بر سفره‌ها وارد نگردد.

رضا آقاجانی، مدیر سد قلعه چای، نیز در ادامه سخنان خود، توضیحات فنی و مدیریتی درباره عملکرد سد ارائه کرد.

وی ظرفیت فعلی سد، میزان ورودی و خروجی آب و تخصیص‌های صورت گرفته برای مصارف شرب، صنعت و کشاورزی را تشریح کرد.

آقاجانی با تأکید بر نقش سد در تغذیه سفره‌های زیرزمینی، بر ضرورت حفاظت حداکثری از ذخیره موجود در مخزن سد در برابر تبخیر و هدررفت تأکید کرد و یادآور شد که هرگونه استفاده غیرمجاز یا ناکارآمد، امنیت آبی منطقه را به مخاطره می‌اندازد. مدیریت صحیح ذخیره آب باید با نگاهی بلندمدت و با در نظر گرفتن حق استفاده نسل‌های آتی صورت پذیرد.

سیدمحمد جباری، رئیس دادگستری شهرستان عجب شیر، در سخنان خود، جایگاه دستگاه قضایی را در حفظ نظم عمومی و اجرای عدالت مورد تأکید قرار داد. وی با اشاره به نقش مهم دستگاه قضایی در مقابله با تخلفات گسترده بهره‌برداری غیرمجاز از منابع آب، حفاظت از منابع آبی را یک وظیفه عمومی و یک مؤلفه اساسی از نظم اجتماعی دانست.

رئیس دادگستری به صراحت اعلام کرد: «دستگاه قضا آماده است تا با قاطعیت کامل، حمایت قانونی لازم را از برنامه‌ها و اقدامات اجرایی دستگاه‌های متولی آب به عمل آورد. هرگونه مقاومت در برابر طرح‌های مدیریت منابع یا ارتکاب تخلفات محیط زیستی مرتبط با آب، تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.» وی همچنین بر ضرورت پیشگیری قضایی و آموزش ضابطین در تشخیص دقیق تخلفات تأکید کرد.

همچنین محمد زمانی، دادستان شهرستان عجب شیر، بر برخورد قاطع با مصادیق ملموس تخلف تمرکز کرد. او تأکید نمود که حفر چاه‌های غیرمجاز، تصرف غیرقانونی حریم رودخانه‌ها و مسیل‌ها، و همچنین آلوده کردن منابع آبی با پساب‌ها یا مواد شیمیایی، خطوط قرمزی هستند که دستگاه قضایی با استفاده از اختیارات قانونی خود، شامل دستور توقف عملیات، اعاده به وضع سابق و اعمال مجازات‌های سنگین، با آن‌ها برخورد خواهد کرد. دادستان شهرستان، همکاری و هم‌دلی مردم و مسئولان را به عنوان شرط موفقیت در اجرای طرح‌های حفظ منابع آبی برشمرده و خواستار گزارش‌دهی سریع و مستند از سوی کارشناسان شرکت آب شد.

سیدسجاد غفاری، مدیر حقوقی شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان شرقی، ابعاد حقوقی بحران کم‌آبی را برای قضات تشریح کرد.

وی بحران کم‌آبی را نه صرفاً یک موضوع زیست محیطی یا فنی، بلکه موضوعی فراگیر در حوزه حقوق عمومی و حقوق بشر دانست. دسترسی به آب سالم، حقی بنیادین است که اگر مورد تهدید قرار گیرد، نیازمند دخالت مستقیم قوه قهریه قانون است.

غفاری تأکید کرد: «دستگاه قضایی به عنوان حافظ عدالت و قانون، نقشی بی‌بدیل در تضمین این حق اساسی برای آحاد جامعه و به‌ویژه نسل‌های آتی ایفا می‌نماید.»

وی با بیان اینکه بحران آب نیازمند همکاری همه‌جانبه و خروج از رویکردهای سنتی است، از همکاران قوه قضاییه درخواست کرد تا با ایفای نقش مؤثر در رسیدگی به پرونده‌های تخلفات مربوط به آب، صدور احکام بازدارنده و نظارت دقیق بر اجرای دقیق قوانین، به‌ویژه تبصره‌های مرتبط با قانون توزیع عادلانه آب، گام‌های مؤثری در جهت حراست از این سرمایه حیاتی و تضمین حق نسل آینده برداریم.

غفاری آمار پرونده‌های وارده به شرکت آب منطقه‌ای در سال گذشته را که در مرحله رسیدگی قضایی قرار دارند، ارائه داد و خواستار تسریع در روند رسیدگی‌ها شد.

بازدید میدانی قضات از سد قلعه چای فرصتی بی‌نظیر برای مشاهده وضعیت استحصال منابع آبی و مشکلات موجود در زمینه برداشت‌های غیرمجاز، فرسایش حریم‌ها و چالش‌های فنی مدیریت سد فراهم کرد.