
به گزارش شبکه خبری آب ایران به نقل از روابط عمومی شرکت آب منطقهای خراسان شمالی، در فروردین سال ۱۳۸۶ اگر سد اسفراین نبود، سیلاب خسارات جبرانناپذیری به شهر اسفراین وارد میکرد. در فروردین و اردیبهشت سال ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ اگر سد شیرین دره در شهرستان مانه و سد بارزو در شهرستان شیروان نبود و سیلابهای طغیانگر بهاره، مهار نمیشد، سیلاب بخش عمده ای از کشتزارها و سکونتگاههای حاشیه رودخانه اترک در پایین دست این سدها را تخریب میکرد.
در پاییز ۱۴۰۳ سد تازه ساخت گلمندره در شهرستان گرمه اگر نبود، سیلاب پس از تخریب ورودی جنگل گلستان، خاطره تلخ تخریب گسترده جنگل گلستان و جان باختن ناگهانی شمار زیادی از مسافران گیر افتاده در سیلابهای تابستانی سالهای ۱۳۸۱ و ۱۳۸۲ جنگل گلستان را تکرار و در یادها زنده میکرد.
سدهای خراسان شمالی اکنون درست در نقطه مقابل مهار سیلابهای مخرب، در شرایطی که طی چند سال اخیر بارندگی مناسبی در این استان روی نداده و به گواه گزارشهای رسمی هواشناسی بیش از ۴۰ درصد کاهش بارندگی در این استان به ثبت رسیده است، با ذخیرهای هر چند اندک، تکیهگاهی ایمن برای تضمین محصول کشتزارها و بقای باغات پایین دست هستند.
در همین روزها که به صورت میانگین، ۷۵ درصد مخازن سدهای خراسان شمالی خالی است، سد بارزو شیروان با تأمین اندک آب مورد نیاز باغهای پایین دست، دلخوشی باغداران برای پیشگیری از خشک شدن باغهاست و سد شیرین دره با تامین اندک آب مورد نیاز موجب تضمین دسترنج آنها در کشتزارهاست.
تاکنون هشت سد در استان خراسان شمالی ساخته شده و به بهرهبرداری رسیده و یک سد جدید (گلمندره) نیز در دیماه سال گذشته همزمان با سفر رییس جمهوری به صورت رسمی آبگیری شد.
چهار مورد از این سدها شامل سد گلول، سد غلامان (سومبار)، سد چندیر (قزلداش) و سد گلمندره پس از تشکیل استان خراسان شمالی با اعتبار هزینه شده برای مجموع چهار سد ۱۲۰۰ میلیارد تومان، ساخته شده و به مرحله آبگیری و بهرهبرداری رسیده و تمامی مصوبات و مطالعات آنها نیز قبل از سال ۱۳۹۰ انجام شده است.
نظر به اهمیت زیرساختی سد سازی، تصویب طرحهای سدسازی در کشور پس از انجام مطالعات پیچیده، تخصصی و فنی بسیار زمانبر توسط کارگروههای تخصصی و ویژه وزارت نیرو صورت میپذیرد.
چنانچه مطالعات یک سد که گاهی حدود ۵ سال به طول می انجامد به لحاظ موارد فنی، اقتصادی، زیست محیطی و ... توسط وزارت نیرو مصوب شود، برای دریافت ردیف اعتباری در قانون بودجه سنواتی کشور توسط وزیر نیرو به سازمان برنامه و بودجه کشور ارسال و پس از تایید سازمان مذکور، ردیف اعتباری میگیرد.
هدف ساخت سدها در کشور متفاوت بوده و برخی از سدها برای تامین آب شرب، کشاورزی، صنعت و زیست محیطی و برخی با هدف نجات جان و مال مردم و زیرساختهای کشور با توجه به سوابق آماری ورود خسارتهای جانی و مالی تکرار شده در منطقه ساخته میشوند.
